miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie międzychodzkim, w Kotlinie Gorzowskiej, na skraju Puszczy Noteckiej, nad Wartą i jez. Jaroszewskim i Lutomskim; pierwsze wzmianki XIII w., prawa miejskie przed 1388; XVI-XVII w. znaczny rozwój dzięki dogodnemu położeniu na trakcie handlowym z Poznania do Szczecina (komora celna, jarmarki); rezydencja magnacka Górków i Opalińskich (ob. muzeum); 1641 K. Opaliński, korzystając z pomocy czes. pedagoga i uczonego J.A. Komensky'ego zał. świeckie gimnazjum; 1793-1919 w zaborze pruskim (1807-15 w Księstwie W-wskim); 1817 wielki pożar niemal doszczętnie zniszczył miasto; w XIX w. rozwój drobnego przem.; ludność S. uczestniczyła w powstaniu wielkopolskim 1918-19; 6 tys. mieszk. (2002); huta szkła "Warta", przem. mat. budowlanych, drzewny, dziewiarski; ośr. usługowy dla rolnictwa; Sierakowski Park Krajobrazowy z terenami rekreacyjnymi; zespół szkół rolniczych z jedynym w Polsce Technikum Rybactwa Śródlądowego; pobernardyński kościół w stylu manieryzmu pol. (1624-29) z ciekawym nagrobkiem P. Opalińskiego (projekt S. Sala), zrekonstruowane skrzydło zamku Opalińskich mieszczące muzeum; hipodrom i stadnina koni.
miejscowość w woj. mazowieckim, powiat gostyniński.
miejscowość w woj. mazowieckim, powiat miński.
miejscowość w woj. mazowieckim, powiat wołomiński.
miejscowość w woj. śląskim, powiat częstochowski.
miejscowość w woj. śląskim, powiat lubliniecki.
miejscowość w woj. dolnośląskim, powiat głogowski.
- BONADURA Krzysztof, starszy (ok.1582-1670)...
- Opaliński Krzysztof, (1609-55)
- WIELKOPOLSKIE WOJEWÓDZTWO, położone w środk.-zach.(...)