Aleksander (1908-74)
prozaik, reporter, poeta, bibliofil; w młodości odbył liczne podróże po krajach europejskich i zamorskich; współpracownik ; po wybuchu II woj. świat. korespondent wojenny w Paryżu, 1941 wzięty do niewoli niem., z której uciekł rok później (głośna relacja Kłamałem, żeby żyć) i związał się z franc. ruchem oporu; 1944 walczył jako żołnierz I Polskiej Dywizji Pancernej w Belgii. 1948 odbył podróż do Polski i opublikował relację Wracam z Polski, która wywołała niechęć części środowisk emigracyjnych; 1950 osiadł w Nowym Jorku, gdzie prowadził m.in. antykwariat gromadzący druki słowiańskie, szczególnie polonica; część zbiorów ofiarował publicznym bibliotekom pol. w czasie częstych pod koniec życia wizyt w kraju. Posiada wielkie zasługi w akcji odzyskiwania zbiorów wawelskich, przechowywanych w Kanadzie; 1975 prochy jego spoczęły w W-wie. Rozgłos przyniosły mu relacje reporterskie z ZSRR (Patrzę na Moskwę, W głąb ZSRR), Japonii (Made in Japan), Chin i Dalekiego Wschodu, zawierające wnikliwą obserwację zarówno stosunków społecznych i politycznych, jak też tła obyczajowego, przyrody, krajobrazu, spisywane niezwykle barwnym, gawędziarskim stylem; ten nurt twórczości kontynuował także później (Księga podróży, przygód i przypomnień, Nowe odkrycie Ameryki, Pamiętnik indyjski). Równolegle rozwijała się jego twórczość poetycka, w której jednak pozostawał reporterem, budując obraz liryczny w oparciu o obserwację drobnych scen z codziennego życia, nasycając go niekiedy lekko żartobliwym tonem (m.in. zbiory: Śmierć białego słonia, Krzyk w cyrku, Psalmy z domu niewoli, Widzenie wiary, Po samo dno istnienia, Przestroga dla wnuków); pozostawił autobiografię Duch niespokojny, a także cenione przekłady z lit. japońskiej i amerykańskiej.
- Janta-Połczyński Aleksander, (1908-74)
- Janta-Połczyński Aleksander, (1908- 74)
- dwudziestolecie międzywojenne w lit. polskiej, odrodzenie państwa miało...