Julian (1894-1953)
poeta; studiował prawo i filozofię na Uniw. W-wskim; 1916-19 współpracownik czasopisma studenckiego ; 1918 współzał. kabaretu "Pod Picadorem", 1920 grupy poetyckiej ; 1919-32 współzał. i kier. lit. kabaretu "Qui Pro Quo"; od 1924 stały współpracownik (red. autorskiej rubryki "Camera obscura"), nadto związany z pismami satyrycznymi i ; w latach wojny początkowo w Paryżu, następnie w Brazylii (1940-42) i USA (1942-46), współpracował z emigracyjnym tyg. "Wiadomości Polskie Polityczne i Kulturalne" oraz wydawanym przez Słonimskiego w Londynie miesięcznikiem "Nowa Polska"; po powrocie do kraju osiadł w Warszawie, krótko kier. lit. Teatru Nowego (1947-50), rozwinął szeroką działalność wydawniczą, przekładową, publicystyczną; 1951 nagroda państwowa I stopnia. Sławę przyniosły mu już pierwsze utwory, poemat Wiosna (1918) i zbiory poetyckie: Czyhanie na Boga (1918), Sokrates tańczący (1920), Siódma jesień (1922), Wierszy tom czwarty (1923), w których odszedł od młodopolskiej poetyki i nastrojów dekadencji ku problematyce życia współczesnego, z elementami witalizmu, nastrojowego sentymentalizmu i wykorzystaniem jako tworzywa języka potocznego; w następnych zbiorach Słowa we krwi (1926), Rzecz czarnoleska (1929), Biblia cygańska (1933), Treść gorejąca (1936), a także poemacie satyrycznym Bal w operze (1936) i zbiorze satyr Jarmark rymów (1934) pojawiły się akcenty ostrej krytyki stosunków społecznych, egzystencjalny niepokój, tendencje liberalne, pacyfistyczne, antyfaszystowskie i antynacjonalistyczne - niekiedy b. emocjonalnie objawiane - którym towarzyszył nawrót do tradycji romantycznej i klasycznej; podczas wojny pisał wielki poemat liryczno-epicki Kwiaty polskie wydany 1949; obok twórczości poetyckiej niezrównany szperacz i zbieracz osobliwości lit., folklorystycznych, hist., zawartych w zbiorach Czary i czarty polskie, Polski słownik pijacki i antologia bachiczna, Cicer cum caule, czyli groch z kapustą, Piórem i piórkiem, Pegaz dęba, czyli panopticum poetyckie; liczne teksty piosenek, utwory kabaretowe, skecze, monologi, szopki, libretta do operetek, wodewile; rozległa działalność edytorska, m.in. Cztery wieki fraszki polskiej, Księga wierszy polskich XIX wieku (wspólnie z J. Gomulickim); przekłady klasyki ros. (m.in. Słowo o wyprawie pułku Igora, Jeździec miedziany Puszkina i jego utwory poetyckie zebrane w zbiorze Lutnia Puszkina, Rewizor Gogola, Mądremu biada Gribojedowa) i z innych literatur (Horacy, Rimbaud, Whitman); popularne wiersze dla dzieci m.in. Lokomotywa, Ptasie radio, Zosia Samosia, Słoń Trąbalski; uważany za jednego z najwybitniejszych i najpopularniejszych poetów polskich XX w.
POLSKA. LITERATURA. 1918-39, SONET, QUI PRO QUO, POLSKA. LITERATURA. 1918-39, KABARET, MICHAŁKOW, WARNECKI, FICOWSKI Jerzy, PAPUSZA, TUWIM
- TUWIM, Irena (1900-87)
- Tuwim Julian, (1894-1953)
- Tuwim Julian, (1894-1953)