obrzędy towarzyszące od czasów prehistorycznych grzebaniu zwłok w grobie bądź paleniu ich oraz żegnaniu się z osobą zmarłego, zazwyczaj mocno związane z wiarą w życie pozagrobowe; ceremoniał p. tradycyjnie najsilniej zależy od obrządków rel. i obyczajów kulturowych, dominujących w danej społeczności, szczególnie od mitów i kultów otaczających śmierć i zmarłych; u ludów pierwotnych i w czasach przedchrześcijańskich p. był jedną z form kultu śmierci i oddania ofiary czczonym zmarłym; w społeczeństwach, gdzie dominujące są chrześcijaństwo, judaizm, islam, najbardziej rozpowszechniło się grzebanie zwłok w ziemi (cmentarze); w hinduizmie i religiach azjat. - palenie zwłok (kremacja) na specjalnym stosie; XX w. przyniósł powszechniejszą akceptację kremacji, 1965 dopuścił ją także Kościół kat.; na ceremonię p., zróżnicowaną w zależności od kręgu kulturowego, w jakim przebiega, składa się wiele obrzędów: kondukt żałobny, żale, śpiewy i lamenty, przemówienia świeckie, zbiorowe modlitwy i homilie duchownych odprawiających tzw. ostatnie obrządki, publiczne wystawienie zwłok, składanie hołdów i ofiar zmarłemu.
POGRZEB
Miejsca kultu i obrzędy
CEREMONIAŁ MORSKI, KREMACJA, EPICEDION, ŚPIEW, KA, KADISZ, KARAWAN