(Meroles)
rodzaj jaszczurek z rodziny jaszczurek właściwych; 6 gat. przystosowanych do życia w warunkach pustynnych i półpustynnych płd. Afryki; dł. ciała do 30 cm, głowa spłaszczona, klinowata; na palcach stóp wyrostki pomocne przy kopaniu w sypkim piasku; barwa ciała piaskowożółta; żywią się drobnymi owadami; jajorodne.
zapora wodna na rzece Wachsz w Tadżykistanie, wybudowana 1980; należy do najwyższych w świecie (300 m wys., 704 m dł.); przy zaporze hydroelektrownia i zbiornik wodny nawadniający obszar 650 tys. ha pól uprawnych.