(Squaliformes)
z rzędu spodoustych, zw. też żarłaczami; ok. 240 gat., większość drapieżnych; występują w morzach tropikalnych, subtropikalnych i - rzadko - arktycznych; dł. od 40 cm do 16 m, waga do 12 t; kształt ciała wrzecionowaty, dobrze rozwinięte płetwy parzyste i nieparzyste, płetwa ogonowa heterocerkalna (górny płat większy od dolnego); uzbrojony w szczęki pysk ustawiony poprzecznie na dolnej części głowy; zęby ostre, spiczaste, ułożone w szeregi; otwory skrzelowe tuż za głową, po bokach ciała; większość jajożyworodna; odławiane dla smacznego mięsa spożywanego gł. w stanie wędzonym i jako konserwy, płetwy uważane za przysmak; skóra wykorzystywana do wyrobów galanteryjnych; dla ludzi szczególnie niebezpieczny r. ludojad (Carcharodon carcharias), osiągający dł. do 13 m, atakujący bez zaczepki nawet małe łodzie, częsty w rejonie kąpielisk nadmorskich Australii, wyposażony w zęby dł. do 3 cm; groźny także jego mniejszy krewniak Isurus oxyrinchus, zamieszkujący ciepłe morza, osiągający dł. do 4 m; największy rozmiar osiąga r. wielorybi (Rhincodon typus), dł. do 16 m, bardzo łagodny, występujący w wodach tropikalnych oceanów, ubarwiony oliwkowo lub ciemnopopielato, żywiący się skorupiakami planktonowymi odsączanymi za pomocą wyrostków filtracyjnych; podobnie niegroźny jest olbrzym zw. długoszparem bądź r. słonecznym (Cetorhinus maximus), osiągający dł. 15 m; w wodach arktycznych spotykany r. polarny (Somniosus microcephalus) o niewielkich płetwach, dł. do 8 m, waga do 400 kg, dobrze rozwinięty zmysł węchu; bytuje zazwyczaj na dużych głębokościach (500-1000 m), żywi się rybami, zwł. dorszami, ale poluje także na foki; przez rybaków uważany za szkodnika, odławiany dla tranu z wątroby; wg raportu TRAFFIC (2002) całość populacji zagrożona wyginięciem ze względu na: brak ochrony (rocznie ginie ok. 100 mln rekinów), złą reputację zabójcy człowieka (która powinna dotyczyć tylko 2 gat.), wreszcie długi okres rozmnażania (dojrzałość płciową r. osiągają w wieku 10 do 25 lat); w ciągu ostatnich 15 lat liczba rekinów-młotów zmalała o 89%, kosogonów o 80%, żarłacza-ludojada o 79%, rekina tygrysiego o 65% (badania przeprowadzono na wodach Atlantyku).
ŻARŁACZE, LUDOJAD, POLA ELEKTROMAGNETYCZNEGO ZMYSŁ, OCEANII MUZYKA, LIS MORSKI, KOLEŃ, PIŁA, SQUALIFORMES, ANIOŁ MORSKI, SPODOUSTE
- ludojad, polować na tygrysa ludojada,...
- ICHTIOZAURY, (Ichtyosauria)
- nekton, zespół dużych organizmów...