materiał budowlany, sztuczny kamień powstały ze stwardniałej masy betonowej (mieszanina gł. cementu, wody i kruszywa); rozróżnia się: B. CIĘŻKI - z udziałem barytu lub limonitu jako kruszywa, posiada dużą wytrzymałość mech. i jest odporny na zawilgocenie; B. ZWYKŁY - z zastosowaniem żwiru, piasku lub kruszywa łamanego, powszechny mat. konstrukcyjny; B. LEKKI - na bazie lekkiego kruszywa naturalnego (pumeks, tufy, popioły wulkaniczne, lekkie żużle, grys ceglany) bądź sztucznego tworzywa ceramicznego (np. keramzyt) lub trocin, miału korkowego itp.; wykazuje dobre właściwości izolacyjne oraz zwiększoną ognioodporność; stosowany do izolowania budynków i konstrukcji, wyrobu elementów ściennych i zbrojonych. B. KOMÓRKOWY produkowany z zastosowaniem substancji spieniających zapewniających porowatą strukturę; m.in. gazobeton oraz pianobeton; B. ASFALTOWY - z lepiszczem na bazie asfaltów naturalnych lub ponaftowych (ostatnio także modyfikowany elastomerami) oraz B. PAKOWY, zw. też b. smołowym - ze spoiwem w postaci paku węglowego i bitumów, stosowany do wyrobu elementów konstrukcyjnych, wykładzin odpornych na korozję itp., a także na nawierzchnie drogowe. W technologii b. stosuje się szereg domieszek: przyspieszające wiązanie, zwiększające mrozo- i wodoodporność lub odporność na chemikalia, uplastyczniające, stabilizujące, hydrauliczne, barwiące itp.; techniczne właściwości b. zależą od rodzaju i proporcji użytych składników. B. ze spoiwem w postaci popiołów wulkanicznych znany był i stosowany do wznoszenia budowli już w czasach rzymskich, jednak jego powszechne zastosowanie datuje się od czasu wynalezienia 1824 przez J. Aspdina cementu portlandzkiego; żelbet zaczęto stosować od 1850 (J.L. Lambot), zaś b. sprężony od 1920 (E. Freyssinet).
BETON
Budownictwo
PIANOBETON, WSTĘPNIE SPRĘŻONE KONSTRUKCJE, ŻELBET, JAZ, KRUSZYWO, ŻUŻLOBETON, TORKRETOWANIE, DESKOWANIE, WOŹNA, TORROJA