(1939-45)
w XI 1939 po sfabrykowanych wyborach i odpowiednich uchwałach "zgromadzeń ludowych" włączono te ziemie do ZSRR jako Zachodnią Ukrainę i Zachodnią Białoruś. Początkowo kokietowano Polaków, pozwalano na szkoły i pisma pol., na kultywowanie kultury (zwłaszcza we Lwowie). Od 1940 rozpoczęto akcję masowych wysiedleń. Aresztowania i zsyłki objęły 1,5 mln osób, nie tylko Polaków, z których najwięcej zmarło w łagrach, zwł. na pn. i na Syberii, ale wiele na zsyłce w Kazachstanie. Po układzie Sikorski-Majski 1941 dużą część więźniów i łagierników - Polaków zwolniono, aby wstąpili do Armii Polskiej. Pokaźna jednak liczba pozostała jeszcze w łagrach (zwłaszcza na Syberii). Następną część zwolniono, gdy zaczęto tworzyć Armię Berlinga. Sporo jednak pozostało nadal w obozach i na zesłaniu.
- POLSKA. POLITYKA ZAGRANICZNA, Ograniczona suwerenność...
- 17 września 1939 r., data niesprowokowanej...