największy Kościół prawosławny na świecie, kontynuujący tradycje bizantyjskie; początek chrystianizacji Rusi w IX w., ostatecznie za datę chrztu kraju przyjmuje się 988 (rządy Włodzimierza); decydujące dla tego Kościoła było podniesienie 1589 metropolii moskiewskiej do rangi patriarchatu; 1626 - podporządkowanie Moskwie metropolii kijowskiej; 1721 Piotr I dla uzyskania wpływu na sprawy kościelne zlikwidował patriarchat i utworzył Świątobliwy Synod z oberprokuratorem na czele, co oznaczało podporządkowanie państwu spraw wyznaniowych; za Katarzyny II podporządkowano w tym samym trybie Kościół uzależnionej Gruzji, anulowano postanowienia unii brzeskiej na ziemiach włączonych w wyniku zaborów w Polsce; 1915 przywrócono patriarchat moskiewski; Cerkiew była wykorzystywana w propagandzie patriotycznej podczas obu wojen światowych; w warunkach ZSRR następowała programowa ateizacja (stokrotne zmniejszenie liczby czynnych cerkwi, prześladowania kleru); od lat 90. XX w. rosyjski Kościół prawosławny odbudowuje się, korzystając z poparcia władz państwowych, nawiązujących do tradycyjnych wartości.
- Kościół prawosławny, tzw. prawowierny i powszechny,...
- UKRAINA, państwo w płd.-wsch.(...)
- PRAWOSŁAWIE, ortodoksja