JÓZEF PONIATOWSKI W WARSZAWIE

Podczas trwania powstania w Wielkopolsce prowadzonego przez gen. Dąbrowskiego - mieszkańcy Warszawy i książę Józef Poniatowski witali wkraczającego do miasta na czele jazdy francuskiej marszałka Joachima Murata (ożenionego z Karoliną, siostrą Napoleona). W ciągu kilku dni w stolicy utworzono nowe władze polskie: Izbę Najwyższą Wojenną i Administracji Publicznej na czele z Ludwikiem Gutakowskim i Michałem Kochanowskim. Wydział wojskowy objął Józef Poniatowski, a policji Joachim Moszyński. 5 grudnia Izba wydała odezwę do byłych żołnierzy wojsk polskich z departamentu warszawskiego, by meldowali się w kwaterze głównej na Grzybowie. Podczas pierwszego pobytu w Warszawie Napoleon był witany w imieniu narodu przez deputację złożoną z przedstawicieli Sejmu Czteroletniego, której przewodniczył Stanisław Małachowski. Cesarz uznał, że w interesie Francji i Europy leży istnienie niepodległej Polski. Uwolnił ziemie polskie od nałożonej przez Prusy kontrybucji, ale „zastrzegł w zamian bezpłatne żywienie swojej armii”, co realizowano później za pomocą ostrego systemu rekwizycji. W styczniu 1807 r. cesarz powołał do życia 7-osobową Komisję Rządzącą, tj. rząd tymczasowy dla ziem polskich odebranych Prusom. Z nominacji cesarza w jej skład weszli: Stanisław Małachowski (wybrany prezesem), Piotr Bieliński, Franciszek K. Działyński, Ludwik Gutakowski, Stanisław Kostka Potocki, Walenty Sobolewski i Józef Wybicki. Komisja powołała pięć dyrekcji, czyli ministerstw: sprawiedliwości, interesów wewnętrznych, skarbu, wojny i policji. Podstawą prawną funkcjonowania tego rządu była wola cesarza, a terytorialnie władzę swą sprawował on na obszarze podlegającym wojennej kontroli Napoleona. Komisja wykonywała zarządzenia francuskie, ale polskość i kolegialność działania nadały jej charakter rządu narodowego. Nie czekając na dalsze decyzje tworzyła podstawy niepodległego – jak oczekiwano – państwa. Na bezpośrednim zapleczu frontu niezwykle ważny był dobrze działający system aprowizacji. W celu jego usprawnienia powołano Józefa Wybickiego na specjalnego pełnomocnika na terenach po prawej stronie Wisły, podporządkowując mu wszystkie zlokalizowane tam władze. Wraz ze wznowieniem w styczniu 1807 r. działań wojennych zakończono pierwszy etap formowania wojska polskiego. Utworzono 3 legie (dywizje) dowodzone przez Księcia Józefa gen. J. Zajączka (II) i gen. J.H. Dąbrowskiego (III). Każda legia składała się z 4 pułków piechoty, pułku jazdy, batalionu artylerii i kompanii saperów. W następnych miesiącach Polacy wzięli udział w walkach na Pomorzu z wojskami rosyjskimi i pruskimi, przyczyniając się do zdobycia Tczewa, Chełma, Słupska (mającego znaczenie strategiczne w komunikacji pomiędzy Gdańskiem a Kołobrzegiem) oraz Gdańska. W końcowym okresie kampanii 1807 r. wojsko polskie liczyło około 25 tys. żołnierzy. Jednocześnie na Dolnym Śląsku rozpoczęto tworzenie Legii Polsko-Włoskiej, której trzon miały stanowić sprowadzone z Neapolu szczątki regimentu piechoty płka Grabińskiego i jazda płka Rożnieckiego. Legia ta pozostawała w służbie francuskiej, a potem została przekazana księciu Hieronimowi, którego traktat w Tylży wyniósł na tron westfalski. Polacy wzięli też udział w kończącej tzw. pierwszą wojnę polską bitwie pod Frydlandem, w której Napoleon rozbił główne siły rosyjskie. Prusy i Rosja poprosiły o rokowania pokojowe.