W 1733 r. August II Mocny zmarł. Do rywalizacji o tron polski włączyły się mocarstwa europejskie, czemu towarzyszyła nasilająca się rywalizacja rodzimych stronnictw politycznych. Rosja Austria i Prusy, dążące do utrzymania słabości Rzeczypospolitej, postanowiły wspólnie popierać kandydaturę wygodnego dla nich, nie mającego rozeznania w sprawach polskich, infanta portugalskiego Emanuela. Z drugiej strony Francja udzieliła poparcia Stanisławowi Leszczyńskiemu, teściowi Ludwika XV. Prowadzona na rzecz Leszczyńskiego zręczna agitacja francuskiego posła markiza Antoniego Montii przy jawnej ingerencji państw ościennych sprawiły, iż kandydaturę Leszczyńskiego poparły skłócone dotychczas ugrupowania, „hetmańskie” i Familia. Zaniepokojone takim obrotem sprawy Austria i Rosja opowiedziały się za elekcją elektora saskiego Fryderyka Augusta Wettina, syna zmarłego króla. Okazało się, że ma on pewne poparcie w Polsce i na Litwie. Niemniej przybyły potajemnie do kraju Stanisław Leszczyński został przez większość szlachty wybrany 12 IX 1733 r. królem. W tej sytuacji do Rzeczypospolitej wkroczyły wojska rosyjskie i saskie, przy których poparciu niewielka grupa szlachty zgromadzonej pod wsią Kamień koło Warszawy dokonała 5 X 1733 r. elekcji Fryderyka Augusta, panującego w Polsce jako August III.
Wydarzenia te spowodowały wybuch tzw. wojny sukcesyjnej polskiej. Z jednej strony stanęła koalicja Francji, Królestwa Sardynii i Hiszpanii, a z drugiej Austria popierana przez Rosję. Następstwo polskiego tronu było jednak tylko pretekstem, gdyż Francja chciała przede wszystkim opanować Lotaryngię, Sardynia i Hiszpania zaś uzyskać zdobycze we Włoszech. Zmagania wojenne toczyły się więc głównie nad Renem i w Italii. Walki w Polsce miały jedynie zaabsorbować siły rosyjskie, by nie mogły przyjść z pomocą Austriakom. W efekcie wojska interwencyjne bez większych trudności zajęły Kraków, gdzie nastąpiła koronacja Augusta III, a potem niemal cały kraj z Warszawą. Stanisław Leszczyński schronił się w Gdańsku, licząc na pomoc Francji i regularnej armii koronnej. Posiłki francuskie okazały się jednak znikome, a przestraszeni sukcesami wojsk rosyjsko-saskich i wybuchem powstania na Ukrainie dowódcy polscy opowiedzieli się po stronie Wettina. Oblężony przez Rosjan Gdańsk skapitulował, a Leszczyński zbiegł do Prus.
Mimo to wojna trwała dalej. W obronie króla Stanisława zawiązała się 5 XI 1734 r. w Dzikowie konfederacja szlachecka, której marszałkiem był Adam Tarło. Oddziały konfederatów zostały ostatecznie pokonane przez Sasów i Rosjan w 1735 r. Wtedy też Francja zawarła rozejm z Austrią. Leszczyński zachował wprawdzie tytuł królewski, ale musiał abdykować w Polsce, zadowalając się uzależnionymi od Francji księstwami Lotaryngii i Baru. W Rzeczypospolitej w 1736 r. odbył się sejm pacyfikacyjny, regulujący sytuację wewnętrzną, zatwierdzający władzę Augusta III i ustanawiający amnestię dla jego przeciwników. Później miało się okazać, iż był to jedyny pomyślnie zakończony sejm za panowania w Polsce drugiego Wettina.
Rzeczpospolita pod rządami Augusta III nie potrafiła się wydobyć z politycznego marazmu. Konserwatywne stronnictwo „hetmańskie” umiało storpedować projekty usprawnienia państwa, nie było zaś w stanie przedsięwziąć żadnych konstruktywnych działań. Podobnie Familia – nie mogąc zrealizować swych reformatorskich planów, uciekała się do bezproduktywnych gier politycznych i rwania sejmów. Stronnictwo dworskie troszczyło się głównie o zapewnienie Wettinom następstwa tronu w Polsce, a faworyt Augusta III, wszechwładny minister saski, Henryk Brühl i związany z nim marszałek nadworny koronny, Jerzy August Mniszech dbali przede wszystkim o swoje prywatne interesy. Rzeczpospolita coraz mniej liczyła się na arenie międzynarodowej, a jednocześnie rosła potęga jej sąsiadów. Wobec toczących się wówczas w Europie konfliktów, wojny Rosji i Austrii z Turcją (1735-39), wojen śląskich (1740-42, 1744-45) czy wojny siedmioletniej (1756-63), państwo polsko-litewskie zachowywało bierność. Zwalczające się frakcje magnackie szukały poparcia za granicą, czym jeszcze bardziej zwiększały wpływy ościennych mocarstw w Polsce. August III zmarł 5 X 1763r.