W sztuce klasycyzmu sztukatorstwo, łączące się ściśle z architekturą i wystrojem wnętrz, stało na wysokim poziomie. Wykonywano białe lub złocone dekoracje w postaci ornamentów, architektonicznych detali, niekiedy też całych kompozycji o tematyce alegorycznej, mitologicznej czy historycznej. Wspomniany już Michał Ceptowski (także Ceptowicz, 1765-1834) działał w Poznaniu i Wielkopolsce, ozdabiał rezydencje i kościoły. Wiadomo, że jego dziełem są sztukaterie palladiańskich wnętrz pałacu w Lubostroniu, prawdopodobnie także pałacu w Pawłowicach. W Lubostroniu, w salonie, wykonał cztery kompozycje. Trzy z nich dotyczą bitew i stosunków polsko-krzyżackich. Czwarta scena ma tematykę zgodną z duchem oświecenia – ukazuje Fryderyka II, króla Prus, zatwierdzającego projekt budowy Kanału Bydgoskiego. Ważną rolę w Warszawie i Małopolsce odegrali sztukatorzy z trzech pokoleń rodziny Baumannów. Ojciec Wergiliusz przybył do Warszawy z Bawarii. Pracował dla Stanisława Augusta, dekorując wspólnie z Janem Michałem Grafem królewskie budowle. Najzdolniejszy jego syn Fryderyk (1765-1845) współpracował z architektem Aignerem m.in. w posiadłości Izabeli Czartoryskiej w Puławach, Izabeli Lubomirskiej w Wilanowie i Łańcucie, Henryka Lubomirskiego w Przeworsku, Magdaleny z Dzieduszyckich Morskiej w Zarzeczu, a dla Ossolińskich zdobił przebudowany dawny klasztor Karmelitów Trzewiczkowych we Lwowie na Zakład Narodowy imienia tej rodziny. Antoni, syn Fryderyka, stworzył sztukaterie w kaplicy Potockich w katedrze wawelskiej (przebudowanej z dawnej kaplicy Padniewskiego). Wszyscy trzej Baumannowie reprezentowali dojrzały, doktrynalny klasycyzm, powielali antyczne motywy zdobnicze. Ich twórczość stała na wysokim poziomie technicznym, ale brak jej świeżości i odkrywczości.
SZTUKA DEKORACYJNA KLASYCYZMU
Literatura polska