Po zawiązaniu piątej koalicji antyfrancuskiej - dowództwo armii austriackiej przewidywało decydujące rozstrzygnięcie konfliktu na terenie Bawarii i Włoch - ale za ważne strategicznie uznało także opanowanie Księstwa Warszawskiego. Po oficjalnym wypowiedzeniu wojny, liczący około 30 tys. żołnierzy VII korpus arcyksięcia Ferdynanda d’Este przekroczył Pilicę i wszedł na terytorium Księstwa. Celem operacji austriackiej było rozbicie polskiej armii, zdobycie Warszawy i powołanie „prowizorycznego rządu”. Warszawę i większość ziem Księstwa miano przekazać Prusom, by zachęcić je do przystąpienia do koalicji antyfrancuskiej. Książę Józef, wbrew radom francuskiego rezydenta Serry, nie próbował bronić Warszawy, ale dysponując jedynie 12-tysięczną armią wydał Austriakom bitwę na przedpolach stolicy. Dwukrotnie liczniejszemu przeciwnikowi zastąpił drogę pod Raszynem, w terenie podmokłym, sprzyjającym obronie i dzięki doskonałej taktyce oraz męstwu żołnierzy utrzymał swe pozycje. W 11godzinnej, nierozstrzygniętej bitwie Austriacy stracili w zabitych, rannych i jeńcach 2500 żołnierzy, a Polacy 1350 ludzi (zginął m.in. pułkownik poeta Cyprian Godebski). Po walce Polacy początkowo wycofali się do Warszawy, ale uznali, że zniszczone okopy stolicy nie pozwalają na jej skuteczną obronę. Książę Józef, po rozmowach w kwaterze głównej arcyksięcia Ferdynanda w Rakowcu oraz naradzie z generałami Dąbrowskim i Zajączkiem, postanowił przyjąć złożoną mu propozycję kapitulacji Warszawy. Wcześniej ewakuował wojsko, magazyny broni i żywność na prawy brzeg Wisły.
WOJNA Z AUSTRIĄ
Literatura polska