temperatura, która w określonych warunkach odpowiada układowi wielkiej liczby identycznych cząsteczek o ograniczonym widmie energii, który znajduje się w stanie nierównowagi termodynamicznej; odpowiada to przypadkowi, w którym liczniej obsadzone (a więc obdarzone większym prawdopodobieństwem wystąpienia) są wyższe poziomy energetyczne układu; w układzie spinów jąder kryształu umieszczonego w polu magnetycznym przejście ze stanów z temperaturą bezwzględną dodatnią do stanów z t.b.u. możliwe jest dzięki nagłej zmianie kierunku tego pola; teoria i odkrycie t.b.u. były milowym krokiem na drodze rozwoju zastosowań elektroniki kwantowej, m.in. przy konstrukcji laserów i maserów; teoretycznie możliwość istnienia t.b.u. przewidział 1951 L.D. Landau, a doświadczalnego odkrycia dokonali (niezależnie) E.M. Purcell i R.V. Pound.
- Clapeyrona równanie, równanie stanu gazu...