nauka o ulepszaniu dziedzicznych cech roślin uprawnych oraz działanie praktyczne zmierzające do wytworzenia plenniejszych i lepszych odmian; w odróżnieniu od innych nauk rolniczych, starających się wpłynąć na poprawę plonów przez tworzenie odpowiednich warunków w środowisku - hodowla roślin polega na przekształcaniu samych roślin, stosownie do potrzeb hodowcy; ulepszaniem roślin zajmowano się praktycznie od najdawniejszych czasów; przełom stanowiło wprowadzenie wyboru roślin na podstawie wartości ich potomstwa (P.L. Vilmorin, 1856), co pozwoliło oddzielić dziedziczne cechy roślin od wpływu środowiska na konkretną populację; w Polsce pierwsze prace hodowlane datują się od 1860, czyli wyhodowania odmiany pszenicy przez W. Pepłowskiego; szybki rozwój nauki o hodowli i prac hodowlanych nastąpił na przełomie XIX i XX w.; współcześnie hodowla opiera się na znajomości praw genetyki, korzysta z pomocy wielu nauk (fizjologia roślin, cytologia, biochemia, fitopatologia, biometria); rozróżnia się h. twórczą (tworzenie nowych odmian) i zachowawczą (starania o utrzymanie osiągnięć uzyskanych w praktyce hodowlanej); najprostszą i najstarszą metodą stosowaną w twórczej h.r. jest selekcja, doskonałe rezultaty dawało krzyżowanie, pozwalające zjednoczyć w potomstwie korzystne cechy obu form rodzicielskich; nowe możliwości hodowlane rokują badania nad inżynierią chromosomową i inżynierią genetyczną; powstały możliwości wprowadzenia dowolnego chromosomu na drodze krzyżowania oraz przeszczepienia odcinka DNA z dowolnego dawcy do biorcy: jest to rozszerzenie zmienności na formy nie mogące zwyczajnie się krzyżować; hodowla niektórych gatunków (np. kukurydzy) opiera się na bujności mieszańców (heterozja); zachowawcza h.r. obejmuje m.in. produkcję materiału nasiennego uprawianych odmian (nasiennictwo), ustala się też procentowy udział preferowanych form, wymianę odmian oraz oceny nowych w warunkach polowych.
- hodowla roślin, nauka zajmująca się...
- hodowla, 1) całokształt zabiegów...
- uprawa roślin, całokształt zabiegów...