właśc. Jan z Velletri, antypapież (?-1072)
pochodził z rodu hrabiów Tusculum; na Stolicy Piotrowej od 1058; nie uznany przez kardynałów, stronników reformy, którzy wybrali papieżem Mikołaja II, popieranego przez króla niemieckiego Henryka IV; zmuszony do opuszczenia urzędu papieskiego, na synodzie w Sutrii (1059) zdetronizowany i obłożony klątwą.