(1804-60)
rosyjski myśliciel, teolog prawosławny, poeta i dramaturg; jeden z głównych ideologów słowianofilstwa. Podjął próbę określenia roli i powołania narodu ros. i Kośc. Prawosławnego w oparciu o krytykę chrześc. zachodniego; utraconą przez Zachód tajemnicę harmonijnego połączenia wolności i jedności miało wierne starochrześcijańskiej tradycji prawosławie zachować pod postacią "soborowości"; idea soboru jako organu Ducha Świętego została przeciwstawiona arbitralnej władzy papieża i nadmiernemu indywidualizmowi reformacji. Do poglądów Ch. (do 1879 w Rosji zakazanych przez synod) nawiązała rosyjska filozofia religijna XX w. (Bierdiajew, Bułhakow, Frank). Ch. ułożył także pierwszy słownik sanskrycko-rosyjski.