(ok. 422-ok. 502)
– urodziła się w Nanterre opodal Paryża; według różnych przekazów powołanie zakonne zawdzięczała św. ➞ Germanowi i św. ➞ Lupusowi, którzy nawiedzili Nanterre, gdy G. miała 15 lat; obaj świeci mężowie zmierzali wtedy do Anglii, bypodjąć tam walkę z szerzącą się herezją *pelagiańską; św. German pozostawił G. krzyż, z którym nigdy się odtąd nie rozstawała. Pobożni rodzice G. zaakceptowali jej chęć służenia Bogu; gdy zmarli – dziewczyna udała się do Paryża, gdzie miejscowy biskup dał jej welon, oznaczający dziewicę poślubioną Bogu. Wkrótce wokół G. zaczęły się gromadzić inne młode kobiety, pragnące prowadzić ten sam, surowy tryb życia: utrzymywały się z ciężkiej pracy, służąc zarazem chorym i bezdomnym. Pierwszy raz poznali ją mieszkańcy Paryża w roku 451, gdy nawoływała do spokoju w obliczu najazdu wojsk Hunów; twierdziła, że Bóg ocali miasto; nieco później zorganizowała flotyllę łodzi, które zapewniały aprowizację miasta w czasie blokady prowadzonej przez Franków. Jej sława była tak wielka, że rad jej słuchali królowie Francji – Hilderyk i Chlodwig. Podobno G. była fundatorką kościoła ku czci św. Dionizego (St. Denis). Mimo że obok czci doznawała za życia wielu upokorzeń (podejrzewano ją m.in. o czary) i chorób, dożyła późnego wieku. Zmarła 3 stycznia – i w tym dniu jest czczona przez Kościół. Nad jej grobem król Chlodwig wybudował kaplicę, która wkrótce stała się ośrodkiem kultu; zaraz po śmierci została także G. uznana za patronkę Paryża; obok kościoła jej poświęconego osiedlili się z czasem kanonicy-genowefianie, którzy m.in. byli aktywni w czasie zakładania słynnego paryskiego uniwersytetu, Sorbony. Wiele wysiłku włożyli także w rozbudowę i dekoracje kościoła poświęconego swej patronce; w 1790 roku konsekrowano wspaniałą świątynię w stylu klasycystycznym; wkrótce jednak władze rewolucyjnej Francji nakazały zmienić jej funkcję – przerobiono ją na Panteon poświęcony wszystkim bóstwom i zasłużonym osobistościom Francji. Relikwie św. G. nakazano natomiast publicznie spalić. Kult św. G. pojawił się w wielu krajach Europy; jego ślady spotkano m.in. na Śląsku w XIV i XV stuleciu. Obecnie jest w Polsce prawie nieznany.4 Św. Genowefa z Paryża, sztych z Mellan, XVII w.