starożytne miasto w środkowej Grecji (Fokida), na płd.-zach. stoku Parnasu; od IX w. p.n.e. ośr. kultu Apollina wraz z wyrocznią Pytii, centrum rel.-kult. o dużym znaczeniu polit.; podległe Amfiktionii Delfickiej; miejsce igrzysk pytyjskich (od 582 p.n.e.); 279 p.n.e. najechane przez Galów i obrabowane, 189 p.n.e. zajęte przez Rzymian, 86 p.n.e. ograbione przez wodza rzym. Sullę, systematycznie niszczone po ogłoszeniu przez cesarza Teodozjusza I Wielkiego chrześcijaństwa religią panującą (380 n.e.). Święty okrąg Ateny, zw. Marmarią, m.in. z 2 świątyniami, skarbcami, tolosem (V w. p.n.e.); na obszarze dawn. miasta gimnazjon (IV w. p.n.e.), stadion (460 p.n.e.), nekropola; muzeum ze zbiorami sztuki, inskrypcjami, brązowym posągiem woźnicy, zw. Aurigą delfickim.
FOKIDA, AMFIKTIONIE, ŚWIĘTE WOJNY, PLUTARCH, ANTENOR Z ATEN, NEOPTOLEMOS, LAJOS, SIKELIANOS, KASTALIA, APOLLO