Polska jest krajem nizinnym, o wyraźnym nachyleniu (spadku wysokości) z płd.-wschodu na płn.-zachód; średnia wysokość n.p.m. wynosi 173 m; obszary nizinne (o wys. do 300 m) zajmują 91,3% pow., wyżynne (od 300 do 500 m) - 5,6%, górzyste (powyżej 500 m) - 3,1%; najwyższym szczytem są Rysy w Tatrach Wysokich (2499 m), najniższym punktem okolice wsi Raczki Elbląskie na Żuławach Wiślanych (-1,8 m p.p.m.); pod względem ukształtowania pow. i jej geologicznego pochodzenia na obszarze P. można wyróżnić 4 strefy: 1) młode góry Karpaty; 2) stare góry Sudety z Wyż. Małopolską i pasmem Roztoczy Zach.; 3) staroglacjalne (ukształtowane przez lodowiec) obszary Nizin Środkowopolskich i Sasko-Łużyckich; 4) młodoglacjalne obszary pobrzeży i pojezierzy nadbałtyckich. Pod względem krajobrazu naturalnego (w którym wyróżnia się trzy klasy: nizinną, wyżynną i górską) najbardziej urozmaiconą rzeźbę mają Karpaty, ciągnące się wzdłuż granicy ze Słowacją, z wysokogórskim masywem Tatr w Karpatach Zach. i tektonicznym obniżeniem Niecki Podhalańskiej; na płn. od nich znajdują się rozciągnięte równoleżnikowo Beskidy (Mały, Sądecki, Niski, Gorce, Śląski, Żywiecki), pocięte dolinami rzek i kotlinami śródgórskimi, o łagodnych grzbietach i najwyższym szczycie sięgającym 1725 m (Babia Góra); przedgórze ma charakter falistej równiny (wys. do 570 m); na zach. od Karpat rozciągają się wzdłuż płd. granicy z Czechami drugie pod względem wys. góry w P. - Sudety (najwyższy szczyt Śnieżka - 1602 m); to stare pasmo, modelowane kolejnymi orogenezami, charakteryzują szerokie, płaskie grzbiety gór, z łagodnymi stokami, doliny rzek i rozległe kotliny (Turoszowska, Jeleniogórska, Kłodzka); przedgórze Sudetów jest falistą równiną. Na płn. od kotlin podkarpackich rozciąga się rozległa Wyż. Małopolska, o zróżnicowanej budowie i rzeźbie terenu, sięgająca na wsch., przez dolinę Wisły po pasmo Roztoczy Zach. (najwyższy szczyt Wielki Dział - 390 m); wymieniając od wsch. na zach. w skład Wyż. Małopolskiej wchodzą: Wyż. Lubelska (najwyższy szczyt Działy Grabowieckie - 311 m) z lessowymi płaskowyżami; Wyż. Kielecko-Sandomierska ze starymi Górami Świętokrzyskimi z okresu kambru i dewonu (najwyższy szczyt Łysica - 611 m); Niecka Nidziańska; Wyż. Krakowsko-Częstochowska (wys. do 512 m) z licznymi zjawiskami krasowymi (jaskinie, wywierzyska, ostańce, podziemne rzeki) oraz Wyż. Śląska (najwyższy szczyt Góra św. Anny - 400 m) z bogatymi pokładami węgla kam. w rejonie Katowic i na Płaskowyżu Rybnickim; krajobraz Wyż. Małopolskiej w znacznym stopniu utracił charakter naturalny, podlegając silnej ingerencji człowieka (duże skupiska miast, górnicze hałdy i wyrobiska, koncentracja przemysłu, gęste zaludnienie wsi i rozdrobnienie jej gospodarki). Od przednóży Sudetów i Wyż. Małopolskiej rozciąga się szeroki pas równinnych Nizin Środkowopolskich, charakteryzujący się staroglacjalną rzeźbą terenu, od płn. ograniczony linią: Zielona Góra-Leszno-Konin-Płock-Nidzica-Augustów (zasięg ostatniego zlodowacenia); obszar ten charakteryzują szerokie doliny o łagodnych zboczach, równiny denudacyjne, ostańce, wzniesienia gór morenowych (Wał Trzebnicki, Wzniesienia Łódzkie, Wysoczyzna Rawska, Siedlecka, Drohiczyńska), dawne misy jeziorne, szerokie doliny rzeczne (Pradolina Wrocławska, Dolina Konińska, Kotlina W-wska, Kotlina Biebrzańska, Pradolina Wieprza, Dolina Dolnego Bugu); na płn. rozciągają się po Bałtyk obszary młodoglacjalne; charakterystycznymi cechami tego obszaru są rozlokowane w układzie równoleżnikowym wysoczyzny jeziorne, ciągi moren czołowych, liczne jeziora rynnowe, równiny sandrowe, pradoliny rzek; powyżej linii wyznaczonej biegiem Noteci, Wisły i Narwi znajduje się wyniesiony pas pojezierzy: Pomorskiego (najwyższe wzniesienie Wieżyca - 329 m) i Mazurskiego (Dylewska Góra - 312 m) o stosunkowo dużych wys. względnych (np. na Pojezierzu Kaszubskim do 160 m); występują tu liczne jeziora (zwł. na wsch. od Wisły) oraz zagłębienia bezodpływowe, tarasy kemowe, ozy; rejon nizin nadmorskich charakteryzują dwa rozległe, sięgające głęboko w ląd obniżenia dolin Odry (100 km) i Wisły (50 km); wyróżnia się w tym obszarze pobrzeża: Szczecińskie, Koszalińskie, Gdańskie (z częściowo depresyjnymi Żuławami Wiślanymi i Równiną Warmińską); między obniżeniami rozciągają się faliste wysoczyzny (Białogardzka, Słupska, Damnicka, Pojezierza Kaszubskiego) poprzedzielane dolinami krótkich rzek wpływających do Bałtyku (Rega, Parsęta, Słupia, Łeba). Linia brzegowa Bałtyku jest na ogół wyrównana, wybrzeże najczęściej płaskie, akumulacyjne (mierzeje, jez. przybrzeżne, wydmy, piaszczyste plaże); wyróżnia się dwie większe zatoki: Pomorską z Zalewem Szczecińskim i Gdańską z Zalewem Wiślanym.