Reklama

KONTRAPUNKT

(łac. punctus contra punctum, nuta przeciw nucie) technika kompozytorska polegająca na jednoczesnym zestawianiu linii melodycznych wg ścisłych zasad tonalnych, rytmicznych; nazwa ta pojawia się w licznych traktatach muzycznych w XIV w., jednak w rozmaitych rozumieniach; obecnie pojmuje się ją jako technikę stosowaną w rozbudowanych formach polifonicznych (fuga). Pierwszym teoretykiem k. był J. de Garlandia (1240); w renesansie kodyfikacji struktur i gatunków k. dokonali m.in. J. Tinctoris i F. Gaffurius (koniec XV w.). Barok wyodrębniał 2 kierunki w nauce k.: styl ścisły (palestrinowski, gł. przez G. Diruta i J.J. Fuxa) oraz styl swobodny (m.in. C. Monteverdi), który odznaczał się stosowaniem chromatyki, współbrzmień dysonansowych, opóźnień, antycypacji, wprowadzaniem dźwięków pomocniczych itd.; teoretyczne uzasadnienie znalazł k. swobodny w pracach J.Ph. Rameau (1722). Na przełomie baroku i klasycyzmu powstały teorie usiłujące łączyć k. ścisły ze swobodnym (J.Ph. Kirnberger i J.G. Albrechtsberger). W XIX w. nastąpił renesans prac teoretycznych Fuxa (L. Cherubini, H. Bellermann), zaś z kolei XX w. przyniósł odwrót od nich (H. Riemann, E. Kurth), zwracając uwagę na wartości kryjące się we wczesnych, zwłaszcza XVI-wiecznych teoriach kontrapunktu.

Reklama

Powiązane hasła:

NOTA CONTRA NOTAM, JAZZ, ZARLINO, TINCTORIS, KANON, DISCANTUS, AFRYKAŃSKA MUZYKA, WŁOSKA MUZYKA, CHERUBINI Luigi, RZYMSKA SZKOŁA

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama