powłoka gazowa otaczająca kulę ziemską; złożona z azotu (78,08%), tlenu (20,95%), argonu (0,93%), dwutlenku węgla (ok. 0,03%) oraz znikomych ilości neonu, helu, kryptonu, ksenonu, wodoru i innych gazów; mieszaninę gazowych składników atmosfery określa się jako powietrze atmosferyczne; a.z. dzieli się na warstwy: troposferę, stratosferę, mezosferę, termosferę (dwie ostatnie zwane są łącznie jonosferą) i najbardziej zewnętrzną egzosferę; a.z. nie posiada wyróżnionej granicy górnej, ale powyżej 100 km jest tak rozrzedzona, że wysokości te uważa się za należące już do przestrzeni kosmicznej; masa a.z. wynosi 5,151018 kg, z czego połowa przypada na dolne 5 km, a 3/4 na dolne 10 km; a.z. nie jest jednorodna, posiada związane z wysokością silne zróżnicowanie właściwości fiz. i chemicznych (np. w troposferze temperatura maleje niemal jednostajnie ze wzrostem wysokości, a rośnie w górnej części stratosfery. Ze względu na koncentrację ozonu, ważnego dla różnych procesów życiowych na Ziemi, na wysokości około 25-30 km wyróżnia się tzw. ozonosferę; wg szacunków rocznie do a.z. trafia ok. 4000 ton materii kosmicznej w postaci mikrometeorytów, które ulegają całkowitemu odparowaniu i nie docierają do powierzchni Ziemi.
PROMIENIOTWÓRCZOŚĆ ATMOSFERY, TĘCZA, TROPOSFERA, ZIEMIA, OZONOSFERA, JASNOŚĆ, TELESKOP, ZORZA, ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE, ATMOSFERA
- skorupa ziemska, zewnętrzna warstwa kuli...
- ATMOSFERA WZORCOWA, atmosfera standardowa...
- promieniowanie atmosfery, promieniowanie atmosfery...