w sensie ścisłym filozofia Platona i ta, której nauczali jego następcy w założonej przez niego szkole (Akademii w Atenach); w sensie szerszym każdy kierunek myśli, który inspiruje się platońską nauką o ideach traktując sferę idealną jako pierwotną, a sferę realną (poznawaną empirycznie) jako wtórną; w konsekwencji za p. uważa się koncepcje, które przyjmując istnienie naczelnej idei dobra (rozumowo dostępnej dla mędrców) skłonne są jej w pełni podporządkować interes jednostek, głoszą prymat całości nad częścią, potrzeb ogółu przed i ponad jednostkami, państwa nad obywatelem, człowieka traktują jako duszę nieśmiertelną czasowo uwięzioną w ciele; od III w. n.e. p. funkcjonował gł. w nadanej mu przez Plotyna formie neoplatonizmu; do p. odwoływali się myśliciele odrodzenia (M. Ficino), a współcześnie, np. neokantyści.
- platonizm, zwolennik platonizmu...
- platonizm, system poglądów Platona,...
- gnostycyzm, (gr.)