kierunek filozoficzny rozwijający się od III do VI w. n.e., który odwołując się do platońskiej teorii idei wchłonął tradycje: neopitagorejską, gnostycką, a także wschodnią (gł. żydowską i indyjską). Początkowo rozwijał się w Aleksandrii (za twórcę n. uważany jest Ammonios Sakkas), gł. przedstawicielem był Plotyn, nauczający w Aleksandrii i Rzymie, który przedstawił skrajnie teologiczną interpretację Platona, czyniąc z materii tylko cień bytu i szukając mistycznych dróg zbliżenia się do wyniesionego ponad wszystkie pojęcia, obdarzonego absolutną jednością Boga. Opierając się na doktrynie emanacji n. stawał się rodzajem teologii naturalnej (sięgając do niej Julian Apostata chciał odrodzić pogaństwo). N. wpłynął poprzez patrystykę (zwł. Pseudo-Dionizego Aeropagitę) na myśl chrześcijańską, żydowską i arabską średniowiecza.
- prowansalski model miłości, nurt obyczajowy powstały...
- BŁAWATSKA Helena Pietrowna, (1831-91)
- platonizm, system poglądów Platona,...