Reklama

folklor w literaturze

funkcjonuje wielorako jako temat, motyw, stylizacja, ludowość, np. byliny ros., epika serbska, fińska Kalewala, balladowy nurt epiki, pieśni. W lit. pol. f. jako motyw tradycji ludowej pojawił się w Pieśni świętojańskiej o Sobótce J. Kochanowskiego, również w 1544 r. w druczku Ludycje wieśniacze (Rurale iudicium to jest ludycje wieśne na ten nowy rok 1544), wyd. w Krakowie przez Unglera, zawierające pieśni kolędowe, w Pieśni o szlachetnym trunku ("gorzałkowym winie"), w sielankach F. Karpińskiego, ale przede wszystkim zaistniał jako programowy nurt romantyzmu (np. Z. Krasiński, C. Norwid, A. Mickiewicz, J. Słowacki). Od poł. XIX w. w lit. pol. nurt realistyczny chętnie odwoływał się do obrazu wsi, m.in. do jego spopularyzowania przyczynili się J.I. Kraszewski, E. Orzeszkowa, H. Sienkiewicz, B. Prus. W okresie Młodej Polski zainteresowanie publicystyki i literatury (ale również całej sztuki w nurcie tzw. chłopomanii), tematyką f. i kultury wsi wzrosło do niespotykanych dotychczas rozmiarów. Występuje jako zjawisko wielopłaszczyznowe: jako folklorystyczna stylizacja (L. Rydel, a także twórczość B. Leśmiana, Or-Ota), jako rodzaj mitologizacji wsi kolorowej, piastowskiej uprawiany przez całą młodą inteligencję krakowską (replika na nią w Weselu S. Wyspiańskiego) oraz jako autentyczne zainteresowanie wsią i wzorcami ludowymi (np. J. Kasprowicz, K. Przerwa Tetmajer, W. Orkan, W. Reymont w Chłopach). Na młodopolskie zainteresowanie folklorem miała też wpływ koncepcja S. Witkiewicza związana ze stylem narodowym, której trzonem była kultura Podhala. Na jej tle powstała "tatrzańska szkoła lit.". Inny typ zainteresowania f. w okresie międzywojennym wiązał się z ideologią regionalizmu (S. Żeromski, W. Orkan oraz grupa poetów "Czartaka": E. Zegadłowicz, Powsinogi beskidzkie, także G. Morcinek: region Śląska). Współczesna proza i poezja pol. związana z nurtem f. to m.in. W. Mach, J. Kurek, J. Przyboś, J. Kawalec, T. Nowak, W. Myśliwski, E. Bryll, E. Redliński, ale także związany np. z f. robotniczym M. Hłasko i in.

Reklama

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama