(Zea mays)
jednoroczna roślina zbożowa z rodziny traw, podrodziny prosowatych, pochodząca z Meksyku; w stanie dzikim ob. nie znana; źdźbło wys. 0,5-2,5 m (niekiedy do 5 m); roślina jednopienna, rozdzielnopłciowa, wiatropylna; kwiatostany męskie - wiechy, osadzone na wierzchołkach ździebeł; żeńskie - kolby, w pochwach dolnych liści; kłoski żeńskie dwukwiatowe, kwiatki z b. długą szyjką słupka; ziarniaki barwy białej, żółtej, czerwonej, brunatnej lub ciemnofioletowej. K. sprowadzono do Europy na przełomie XV i XVI w., obecnie szeroko uprawiana (ze względu na wymagania wegetacyjne stosunkowo rzadko w Polsce); ziarno - zależnie od odmiany - zawiera ok. 14% wody, 60-66% skrobi, 11,3-14,3% białka, ok. 4,6% tłuszczu, wszystkie podstawowe witaminy, związki fosforu i wapnia; cenna roślina pastewna (ziarno, zielonka, kiszonka) i konsumpcyjna; ziarno spożywane w całości (po ugotowaniu), w postaci mąki, kaszy i in. oraz przerabiane na krochmal, spirytus, cukier, olej, płatki; światowe zbiory kukurydzy wyniosły 600 mln ton (1999); gł. importerzy: Meksyk, Egipt, Rosja, Niemcy, kraje Beneluksu, W. Brytania. Największe znaczenie gospodarcze mają: K. TWARDA, czyli zwykła, o gładkim, szklistym ziarnie; jako odmianę pastewną uprawia się K. KOŃSKI ZĄB, o ziarnie spłaszczonym, z wgłębieniem na wierzchołku; daje dużą ilość zielonej masy; K. CUKROWA, o ziarnie pomarszczonym, wewnątrz szklistym, nadająca się do sporządzania konserw i mrożonek; K. PĘKAJĄCA z dwiema formami: k. ryżowa i k. perłowa.
- kukurydza, kolba kukurydzy, gotować...
- kukurydza, jednoroczna roślina...
- PRAŻONA KUKURYDZA, .