franc. Pyrénées, hiszp. Pirineos
pasmo górskie we Francji i Hiszpanii, oddziela Płw. Iberyjski od kontynentu; tworzy pas dł. 435 km, szer. do 140 km; łączy Zat. Biskajską i Lwią; dzieli się na pasma: P. Zach. (do przełęczy Somport), P. Środkowe (do masywu Carlitte) i P. Wschodnie; najwyższy szczyt Pico de Aneto (3404 m); powstały w czasie fałdowania alpejskiego w permie i trzeciorzędzie; strefa osiowa zbudowana z osadów paleozoicznych znacznie przekształconych oraz (w mniejszym stopniu) z granitoidów i skał wulkanicznych, a zewnętrzna z osadów mezozoicznych i trzeciorzędowych (wapieni i fliszu); krótkie grzbiety porozdzielane głębokimi dolinami; w P. Środkowych liczne turnie i cyrki lodowcowe (m.in. Gavarnie); w P. Zach., wapiennych - zjawiska krasowe; klimat podzwrotnikowy, wilgotny (opady 500-2000 mm), najwięcej opadów w zimie; rzeki należą do dorzeczy Ebro, Adour i Garonny, wykorzystywane do celów energetycznych i nawadniania; piętrowość klimatyczno-roślinna: piętro pogórza (do wys. ok. 800 m) - lasy dębowe, piętro lasów (do 1700 m) - lasy bukowo-jodłowe lub sosnowe, piętro subalpejskie (do ok. 2000 m) - kosodrzewina, piętro alpejskie (powyżej 2000 m) - łąki górskie, lodowce, wieczne śniegi; wiele uzdrowisk w okolicach źródeł mineralnych (m.in. Bagnres-de-Bigorre, Cauterets); 3 parki narodowe.
KATALONIA, ALPIDY, LOURDES, PIERRE-SAINT-MARTIN, PIRINEOS, PIC DU MIDI OBSERVATOIRE, GARGAS, PYRÉNÉES, HAJDU, ARAGOŃSKA KOTLINA