najbardziej prestiżowe międzynarodowe wyróżnienie przyznawane corocznie od 1901 za wybitne osiągnięcia w 3 dziedzinach nauki (fizyce, chemii oraz fizjologii i medycynie), w literaturze (Nobla nagroda literacka) i za zasługi dla zbliżenia między narodami (tzw. pokojowa n.N.); od 1969 przyznawana jest ponadto nagroda w dziedzinie ekonomii; idea nagrody i fundusze na nią (aktualnie wys. n.N. wynosi ok. 1,1 mln dol.) pochodzą od A. Nobla, który w testamencie powołał specjalną fundację szwedzko-norweską zajmującą się sprawami organizacyjnymi i finansowymi; ); o wyborze laureatów decydują: w dziedzinie fizyki i chemii - Królewska Szwedzka Akademia Nauk, w dziedzinie fizjologii i medycyny - Karoliński Instytut Chirurgiczno-Medyczny w Sztokholmie, w dziedzinie literatury - Akademia Szwedzka (Literacka Nagroda Nobla), nagrodę pokojową przyznaje 5-osobowy komitet wybierany przez parlament norweski, Storting; krajowe komitety noblowskie rekomendują swe kandydatury powyższym instytucjom, które na specjalnym zgromadzeniu w tajnym trybie podejmują ostateczą decyzję (bardziej skomplikowana jest procedura przyznawania nagrody w dziedzinie ekonomii); ceremonia wręczenia nagród odbywa się zawsze 10 grudnia (w rocznicę śmierci Nobla), dyplomy i medale wręcza król Szwecji, w uroczystości bierze udział ok. 2000 osób, w bankiecie z tej okazji organizowanym w Błękitnej Sali sztokholmskiego ratusza ok. 1500, w tym 250 studentów wyłanianych poprzez losowanie; nagroda pokojowa wręczana jest w tym samym terminie w Oslo przez króla Norwegii, w obecności członków parlamentu; zwyczajowo następnego dnia laureaci wszystkich nagród wygłaszają uroczyste wykłady; dotychczas n.N. otrzymało sześcioro Polaków (dwukrotnie M. Skłodowska-Curie - 1903 i 1911, H. Sienkiewicz 1905, Wł. Reymont 1924, Cz. Miłosz 1980, L. Wałęsa 1983, W. Szymborska 1996) i kilkanaście osób z pol. korzeniami.
MIĘDZYNARODOWA KAMPANIA NA RZECZ ZAKAZU MIN PRZECIWPIECHOTNYCH, FIRE, BECQUEREL Antoine Henri, PREMIUM IMPERIALE, NAGRODA NOBLA, KENDALL, POWELL, LURIA, RICHET, ESAKI Lew
- Nagroda Nobla, nagroda ufundowana w...
- Nagroda Nobla, fundacja szwedzko-norweska...
- NAGRODA NOBLA, .