zakład kształcenia przygotowujący kandydatów (kleryków, alumnów) do kapłaństwa w kościele rzym.-kat. na poziomie półwyższym lub wyższym; ustanowione 1563 na Soborze Trydenckim jako placówka z 6-letnim cyklem kształcenia, z zaleceniem uruchomienia go we wszystkich diecezjach; poddane reformie 1965 po Soborze Watykańskim II; prawo wstępu do s.d. mają absolwenci szkół średnich będący wiernymi kościoła; w trakcie studiów klerycy pobierają nauki gł. w zakresie nauk teologiczno-filoz. oraz doskonalą duchowość (modlitwa) i współistnienie we wspólnocie duchowej; odbywają także praktykę duszpasterską; ukończenie s.d. nie jest równoznaczne z nabyciem praw kapłańskich (te dają święcenia kapłańskie); 1995 w Polsce działało 81 s.d. kościoła rzym.-kat., zarówno diecezjalnych, jak i zakonnych; od pewnego czasu nazwę s.d. noszą także placówki kształcące duchownych innych Kościołów).
SEMINARIUM DUCHOWNE
Nauki społeczne i humanistyka
JAN XXIII, ALUMN, KLERYK, KATEDRALNE SZKOŁY, JANÓW PODLASKI, MOCZYGEMBA