dokonany w XVIII w. w trzech etapach podział państwa polsko-litewskiego między Prusy, Rosję i Austrię: 1772 pierwszy rozbiór z inicjatywy Prus, które zajęły Warmię, woj. chełmińskie, malborskie, pomorskie, większość inowrocławskiego (razem ok. 36 tys. km2); Rosja - Inflanty polskie, woj. mścisławskie, witebskie, części mińskiego i połockiego (ok. 92 tys. km2); Austria - woj. ruskie, płd. części krakowskiego, sandomierskiego, kawałki lubelskiego, podolskiego, wołyńskiego, ziemi chełmskiej (ok. 83 tys. km2). 1792 drugi rozbiór przez Prusy i Rosję, jako odpowiedź na reformy Sejmu Czteroletniego (Konstytucja 3 maja): Prusy zagarnęły Gdańsk, Toruń, woj. gnieźnieńskie, kaliskie, poznańskie, łęczyckie, brzeskie, kujawskie, płockie, sieradzkie, części inowrocławskiego i rawskiego, ziemię dobrzyńską (ok. 58 tys. km2); Rosja - woj. bracławskie, kijowskie, mińskie, brzesko-litewskie, części podolskiego, wileńskiego, wołyńskiego (ok. 250 tys. km2); 1795 trzeci rozbiór (po upadku powstania kościuszkowskiego) zlikwidował Polskę: Austria wzięła Kraków i tereny między Pilicą, Wisłą i Bugiem (ok. 47 tys. km2); Prusy obszar po Pilicę, Bug i Niemen (ok. 55 tys. km2); Rosja - ziemie białoruskie, litewskie, ukraińskie, resztę Wołynia (ok. 120 tys. km2); istotne korektury w przebiegu granic poszczególnych zaborów nastąpiły w wyniku ustaleń Kongresu Wiedeńskiego i powstania Królestwa Polskiego.
OŻAROWSKI, PATKUL, POLSKA. HISTORIA. ODZYSKANIE NIEPODLEGŁOŚCI, FRYDERYK WILHELM II HOHENZOLLERN, ROSYJSKI ZABÓR, OSTROWSKI, PRUSKI ZABÓR, OLITA, ORGANICZNA PRACA, PRUSY
- rozbiór, dokonać logicznego rozbioru...
- rozbiory Polski, podziały Rzeczypospolitej...
- EMIGRACJA POLSKA W DOBIE ROZBIORÓW, obejmuje okres 1772-1918...