(muz. 1)
epoka w dziejach muzyki przypadająca (w przybliżeniu) na lata 1750-1820; wiąże się z twórczością m.in. J. Haydna, W.A. Mozarta i L. v. Beethovena (tzw. klasycyzm wiedeński). W płaszczyźnie społecznej k. odpowiadał wzrostowi znaczenia mieszczaństwa, co zmieniało m.in. status zawodowy muzyka: zyskiwał on niezależność od kościoła i dworu; kształtują się wówczas istniejące do dziś przejawy życia muzycznego (koncerty publiczne, muzykowanie domowe, wędrowni wirtuozi, krytyka muzyczna). K., dążąc do doskonałości formalnej, wykształcił szereg charakterystycznych dla siebie technik kompozytorskich, szczególnie w zakresie muzyki instrumentalnej: nowe zdobycze w zakresie kształtowania faktury utworu, formalne i harmoniczne, sprzyjały powstawaniu nowych form: cyklu sonatowego, ronda, wariacji; wielkie znaczenie zyskuje także zasada allegra sonatowego. Realizując zasadę przejrzystości i równowagi k. muzyczny odznacza się logiką pomysłu twórczego, precyzją wykończenia każdego elementu dzieła oraz "instrumentacji" gatunkowej, niezależnie od ich umiejscowienia historycznego. Historycznie pojmowany k. był epoką rozwoju form operowych (tzw. tragedié lyrique), co odpowiadało rozwojowi lit. teatralnej we Francji (Racine, Corneille, Molier); w praktyce kompozytorskiej klasyków wiedeńskich pojawiają się wielkie formy instrumentalno-wokalne i instrumentalne (msze, symfonie, rozbudowane uwertury).
- KLASYCYZM, (lit.)
- KLASYCYZM W MUZYCE, (muz. 2)
- NOKTURN, (wł. notturno = nocny)...