Igor F. (1882-1971)
kompozytor ros.; jego zainteresowania muz. rozbudził ojciec - śpiewak w operze petersburskiej; oprócz muzyki (instrumentacji u N. Rimskiego-Korsakowa) studiował prawo; pierwsze kompozycje S. wzbudziły zainteresowanie S. Diagilewa, dla jego Baletów Ros. napisał Ognistego ptaka, Pietruszkę i Święto wiosny; od 1910 przebywał w Szwajcarii, debiutując 1915 w Genewie jako dyrygent; zbliżył się wówczas do franc. impresjonistów (m.in. C. Debussy, M. de Falla, A. Casella, M. Ravel); 1920-39 przebywał we Francji, nawiązując kontakt z elitą artyst. Europy (w inscenizacjach jego dzieł uczestniczyli m.in. P. Picasso, H. Matisse, N. Gonczarowa, L. Miasin, K. Joos, B. Niżyńska, I. Rubinstein; libretta opracowywali m.in. A. Gide i J. Cocteau); 1925 krótko gościł w USA, 1940 przeniósł się tam na stałe, zamieszkując w Hollywood; po II woj. świat. kilkakrotnie podróżował do Europy (m.in. do Włoch, Austrii, ZSRR i Polski). W pierwszym okresie twórczości fascynował się folklorem ros., budując w baletach barwne, tętniące rytmami obrazy, nawiązujące do legend, obrzędów i mitów ludowych; ok. 1918 zwrócił się ku stylistyce neoklasycznej, opartej na cytatach, aluzjach i persyflażach muz.; wzory czerpał z twórczości P. Czajkowskiego, G. Rossiniego, L. Delibesa, M. Glinki i A. Dargomyżskiego, z chorału cerkiewnego i gregoriańskiego, muzyki Ch.W. Glucka i W.A. Mozarta, Ch. Gounoda i J.S. Bacha; inspiracji szukał także w jazzie; operując wśród tylu konwencji, niekiedy traktowanych przewrotnie i niemal ironicznie, jednocześnie eksperymentował w zakresie kompozycji kameralnych. Na pocz. lat 50. nieoczekiwanie zaakceptował założenia serializmu, nawiązując do A. Weberna i A. Schönberga; w całej twórczości S. zasadniczym elementem kształtującym strukturę kompozycji pozostał rytm; inną cechą generalną techniki kompozytorskiej jest wykorzystywanie krótkich dynamicznych motywów, a także wspaniała, wielowymiarowa i wielobarwna instrumentacja. Ważniejsze kompozycje sceniczne: balety (Ognisty ptak, Pietruszka, Święto wiosny, Wesele, Apollo i Muzy, Pocałunek wróżki, Gra w karty, Agon), opery (Słowik, Historia żołnierza, Mawra, The Rake's Progress), oratoria (Król Edyp i The Flood); utwory symfoniczne (m.in. Ognie sztuczne, Symfonia na instrumenty dęte, Concerto in D na skrzypce i orkiestrę, Dances concertantes, Dumbarton Oaks na orkiestrę kameralną, Hebanowy koncert na orkiestrę jazzową, Monumentum pro Gesualdo da Venosa), kameralne, fortepianowe, na chór i orkiestrę (m.in. Symfonia psalmów, Persefona, Canticum sacrum, kantata A Sermon, a Narrative and a Prayer), pieśni z towarzyszeniem różnych instrumentów; autobiografia Kroniki mojego życia, szkice Poetyka muzyczna.
TANIEC, STANÓW ZJEDNOCZONYCH AMERYKI MUZYKA PROFESJONALNA, MARTINŮ, NURIEJEW, MELODIA, MACMILLAN, ANTHEIL George, TANGO, SZYMANOWSKI, KILAR
- Strawiński Igor, (1882-1971)
- POLITONALNOŚĆ, jednoczesne zestawienie...
- KENTON, Stanley Newcomb, zw.(...)