(lit.)
(z łac. legere = zbierać, wybierać, czytać); fantastyczna lub nie udokumentowana opowieść z życia sławnych ludzi; l. hagiograficzna - obfitująca w cudowne i niezwykłe elementy opowieść z życia świętych, apostołów i męczenników - ukształtowała się w literaturze średniowiecznej (IV-V w.) i rozwijała jako popierana przez Kościół forma popularyzowania katolicyzmu; najsłynniejszym zbiorem była Złota Legenda Jacopa da Voragine'a, a najobszerniejszym Acta sanctorum (70 tomów opracowanych 1643-1794 przez Bollandystów); początkowo gatunek narracyjny (w wersji prozaicznej i wierszowanej), zyskał z czasem formę dramatyczną (miracle, a w okresie reformacji i kontrreform. - teatr jezuicki). Od XVIII w. zakres l. poszerzono o podania ludowe (zwł. z interwencją sił nadprzyrodzonych w sprawy ludzkie), najczęściej powiązane z określoną miejscowością, wtedy też l. stała się materiałem do opracowań lit. (J.W. Goethe, J.G. Herder); l. budziła szczególnie żywe zainteresowanie romantyków (C. Brentano, A. von Arnim, V. Hugo; w lit. pol. - S. Witwicki, A.E. Odyniec, L. Siemieński), a w późniejszym okresie pełniła funkcję analogiczną do motywów mitologicznych i biblijnych (materiał fabularny służący do przenoszenia treści moralnych i światopoglądowych) - tak l. wykorzystywali m.in.: G. Flaubert (Legenda o św. Julianie Szpitalniku), S. Lagerlöf (Legendy Chrystusowe), F. Werfel (Pieśń o Bernadetcie), w lit. pol.: S. Żeromski (Aryman mści się), A. Niemojewski (Legendy), Z. Kossak-Szczucka (Szaleńcy Boży); występowała też jako składnik stylizacji lit., często parodystycznej (T. Mann Wybraniec).