Adam, właśc. Wagman (1905-82)
poeta, prozaik, eseista, tłumacz; studiował matematykę na UW; w okresie międzywojennym związany z pismami artystycznymi awangardowej lewicy ("Almanach Nowej Sztuki", Peiperowska ); 1939-41 przebywał we Lwowie, później w głębi ZSRR; 1943-44 oficer polit. I Armii WP; 1946-50 współred. "Kuźnicy", 1950-54 red. nacz. . W debiutanckim okresie zafascynowany franc. nadrealizmem i kubizmem (zbiory wierszy Semafory, Oczy i usta); w prozie od eksperymentów formalnych (opowiadania z tomu Człowiek w burym ubraniu, powieść Latarnie świecą w Karpowie) stopniowo przeszedł do realizmu, z wyraźnymi akcentami społ. krytyki i skłonnością do złożonych analiz psychologicznych (Mity rodzinne); w okresie II woj. świat. uprawiał gł. lirykę patriotyczną i polit. (Serce granatu, popularny Marsz I Korpusu) o wyraźnie klasycyzującej stylistyce; w latach powojennych jeden z gł. propagatorów i teoretyków realizmu socjalistycznego (szkice W stronę humanizmu, wiersze Lud wejdzie do śródmieścia); 1955 ogłosił Poemat dla dorosłych, będący emocjonalną próbą rozrachunku ze stalinizmem i jego konsekwencjami dla sztuki, a także z własną twórczością; przez długi czas utwór ten odbierano jako swoisty manifest pol. "odwilży", ujawniający prawdziwy wymiar zakłamanej przez propagandę rzeczywistości; w późniejszych latach powrócił do swoich młodzieńczych fascynacji nadrealizmem (poemat Labirynt, powieść Epizod, tomy Wagon i Zdarzenia), wzbogaconych przez refleksję egzystencjalną; tłumacz pisarzy franc. (A. Malraux, A. Rimbauda, G. Apollinaire'a, P. Eluarda, M. Jacoba, B. Cendrarsa), ros. (A. Puszkin, W. Majakowski) oraz starożytnych (Horacy); interesował się teorią języka poetyckiego (Mickiewicz i wersyfikacja narodowa, Przemiany Słowackiego, Esej o wierszu, tom szkiców Gra i doświadczenie); własną autobiografię zawarł w tomie Kwestia gustu, zaś dorobek przedwojennej awangardy podsumował w zbiorze krytycznolit. Dziwna historia awangardy.
, POLSKA. LITERATURA. OKRES 1939-45, LUD, , POLSKA. LITERATURA. LATA 1955-76, POLSKA. LITERATURA. LATA 1949-55, POLSKA. LITERATURA. LATA 1955-76, WAGMAN
- Ważyk Adam, (1905-82)
- awangarda krakowska, grupa poetów ( T. Peiper,...
- dorosła, „dyrektorka szkoły”...