(1755-1826)
pisarz itłumacz, działacz oświatowo-polit., uczony przyrodnik ifilozof, mecenas nauki, ksiądz. Autor dzieł krytykujących strukturę społ.-polit. Rzeczypospolitej Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego (1787) iPrzestrogi dla Polski (1790). Prezes Towarzystwa Przyjaciół Nauk (od 1808), fundator jego siedziby, tzw. Pałacu Staszica, współorganizator Uniwersytetu Warszawskiego (1816). Odkrywca złóż węgla iinicjator budowy kopalni, badacz naukowy wdziedzinie geologii, autor jednej zpierwszych na świecie map geologicznych terenu Polski ikrajów ościennych. Organizator wypraw geologicznych iprzyrodniczych uważany za pioniera taternictwa iojca geologii polskiej. Oziemiorództwie Karpatów iinnych gór irównin Polski (1815) to nowatorskie naukowe dzieło ztej dziedziny. Jako filozof był S. reprezentantem materializmu wyrosłego zkoncepcji franc. oświecenia. Popierał społecznie użyteczne dyscypliny przyrodniczo-techniczne oraz historię ojczystą, głosił postulat silnej władzy iważną rolę oświaty wżyciu społ. Obok aktywności wżyciu publicznym był też S. autorem prac m.in. Myśli orównowadze politycznej wEuropie (1815), poematu historiozoficznego Ród ludzki (1819-20), wktórym zawarł opis ludzkich dziejów rządzonych prawami natury, oryginalnie inowatorsko ujął historię jako proces rozwojowy oparty na czynnikach społ.-ekon. Wlatach 1814-20 wydał 9-tomową edycję swoich Dzieł.
- Staszic Stanisław, (1755-1826)
- Staszic Stanisław, (1755-1826)
- STASZIC, Stanisław (1755-1826)...