Reklama

KONKURENCJA

współubieganie się wielu jednostek gospodarczych o rynki zakupu i zbytu (np. surowców, siły roboczej, produktów) lub o dobra konsumpcyjne (tzw. dobra rzadkie: dzieła sztuki, towary produkowane w niewystarczających ilościach). K. WOLNA istnieje od XVIII w., tj. od chwili rezygnacji przez państwo z zasad merkantylistycznego protekcjonizmu (merkantylizm). Wolna k. charakteryzowała się nieingerencją państwa w sprawy gospodarki (liberalizm gosp.), istnieniem dużej ilości drobnych przedsiębiorstw, z których żadne nie było w stanie wpłynąć na zmianę stosunków rynkowych, wobec tego, że żadne nie wytwarzało więcej niż 2-3% globalnej produkcji. Pragnąc utrzymać się na rynku, producenci zmuszeni byli szukać wciąż nowych możliwości obniżenia cen i uatrakcyjnienia towaru, wolna k. sprzyjała więc doskonaleniu produkcji, wdrażaniu postępu technicznego. W 2. poł. XIX w. wolna k. została zastąpiona przez K. MONOPOLISTYCZNĄ, która tworzyła się poprzez koncentrację i centralizację kapitału, fuzje małych przedsiębiorstw, monopolistyczne opanowywanie kolejnych segmentów rynku. Powstanie w większości gałęzi produkcji jednego lub kilku monopoli, które decydują o polityce produkcji i cen w tej gałęzi, zdecydowanie zahamowało proces k. W warunkach monopolistycznych k. dotyczy warunków i rozmiarów sprzedaży. Wewnątrz danej gałęzi rodzi to tendencje do udoskonalania metod technologicznych (dzięki czemu obniżą się koszty produkcji). Pomiędzy gałęziami toczy się konkurencja o stopę zysku (wolne kapitały przepływają do gałęzi o najwyższej stopie zysku). J. Robinson i E. Chamberlin wprowadzili dodatkowo pojęcia K. DOSKONAŁEJ (gdy producent traktuje cenę jako wielkość daną i stara się jedynie obniżyć własne koszty produkcji, np. w rolnictwie) oraz K. NIEDOSKONAŁEJ, gdy poprzez swe działania może oddziaływać na poziom cen (np. podnosi cenę w wyniku ograniczenia produkcji).

Reklama

Powiązane hasła:

KARTEL, CENA WOLNORYNKOWA, COURNOT Antoine Augustin, BODŹCE EKONOMICZNE, CHAMBERLIN Edward, MONOPOL, JAZDA FIGUROWA NA LODZIE, JAZDA SZYBKA NA LODZIE, DUOPOL

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama