Reklama

Andrzejewski Jerzy

(1909-83)

pisarz, krytyk lit. i teatr., publicysta. Studiował filologię pol. na UW. Pierwsze opowiadanie Wobec czyjegoś życia ogłosił w 1932 r. na łamach dziennika "ABC", którego był wówczas recenzentem teatr., w l. 1935-37 współprac. tyg. "Prosto z mostu", po 1955 r. należał do zespołu red. "Twórczości", od 1972 stały współprac. tyg. "Literatura", gdzie publikował cykl notatek w formie dziennika pt. Z dnia na dzień (t. 1-2, 1988) i Gra z cieniem (1987). W l. 1977-81 był członkiem zespołu redakcyjnego wydawanego poza cenzurą pisma "Zapis". Członek pol. PEN Clubu od 1969. W l. 50. pełnił funkcję prezesa oddziału szczecińskiego ZLP i był rzecznikiem podporządkowania twórczości lit. bieżącym celom polit., wraz z upływem lat zmienił jednak stanowisko. Należał do sygnatariuszy "Listu 34" pisarzy i uczonych w obronie wolności słowa, ogłoszonego w marcu 1964, wielokrotnie występował w obronie wolności i praw człowieka, współred. m.in. Memoriał 101, List do prześladowanych uczestników robotniczego protestu, Apel KOR. Przed wojną wyd. powieść Ład serca (1938) i kolejno zbiory opowiadań Drogi nieuniknione (1936), Noc (1945), Złoty lis (1955), Niby gaj (1958), Teraz na ciebie zagłada (1982), Nikt (1983), Nowe opowiadania (1980), Intermezzo i inne opowiadania (1986), w których poszukiwał ponadczasowych wartości i wzorów osobowych, uświadamiał ludzką ułomność wobec zdarzeń hist. lub bezsilność wobec spraw ostatecznych. Opowieści Ciemności kryją ziemię (1957) oraz Bramy raju (1973) wyrażają niepokój wynikający z wątpliwości w etyczną czystość idei, relacje między sztuką a życiem jednostki nieprzeciętnej rozważa w powieści Idzie skacząc po górach (1963). W twórczości A. znaczącą rolę odegrały powieści Popiół i diament (1948, ekr. 1958 w reż. A. Wajdy) o kontrowersjach polit. w Polsce powojennej, Apelacja (1968 w Paryżu), Miazga (1979 poza cenzurą): nie pozbawiony śmieszności i sarkazmu opis środowisk artyst. i polit. lat 60. Autor zrealizowanych scenariuszy filmowych, np. Miasto nieujarzmione, Popiół i diament, Niewinni czarodzieje, Bramy raju oraz dramatu Prometeusz (1973).

Reklama

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama