(XV w.)
jedyny całkowity pol. przekład ST z epoki średniowiecza, wykonany na zlecenie Zofii (czwartej żony króla Władysława Jagiełły) przez kilku tłumaczy. Tekst o wyraźnych walorach lit., dokument kształtowania się patetycznego stylu prozy narracyjnej, łączący elementy narracji i opisu. Wierny przekład wersji czes. (badania S. Urbańczyka i V. Kyasa) - stąd liczne bohemizmy. Z częś-ci I (do Księgi Hioba), liczącej początkowo 470 kart, zachowało się 185 kart. Z części II (od Psałterza do Drugiej Księgi Machabejskiej) ocalało 6 kart wykorzystanych do oprawy książek z XVI i pocz. XVII w. Część I w XVI w. należała do rodziny Krotoskich, w pocz. XVII w. do Tarnowskich, a w 1624 r. do zbiorów biblioteki Leszczyńskich w Baranowie. W XVIII w. znajdowała się w bibliotece Gimnazjum Reformowanego w Srospatak na Węgrzech - stąd nazwa Biblia szaroszpatacka. Zaginęła w czasie II wojny światowej. Pierwotny tekst ocalał dzięki wydaniu A. Małeckiego (1871) oraz edycji fototypicznej (1930) dokonanej z inicjatywy PAU przez L. Biernackiego.
- Biblia królowej Zofii, zachowana część pełnego...
- Biblia, znać na pamięć całe...
- Biblia, (gr. "księgi")