bohater Dziadów cz. IV A. Mickiewicza, tajemnicza postać (nie wiadomo: upiór czy żywy człowiek), pojawiająca się w domu unickiego księdza w wieczór zaduszkowy. Z gwałtownego, chaotycznego monologu wyłania się wewnętrzny portret bohatera. Osobowość G. ukształtowały "zbójeckie książki" (wspomina Nową Heloizę J. J. Rousseau i Cierpienia młodego Wertera J. W. Goethego) - konfrontacja marzeń z rzeczywistością stała się źródłem jego dramatu. Zbuntowany przeciw światu, który odebrał mu idealną kochankę, wciąż żyje utraconą miłością. Obwinia na przemian "ludzi", ukochaną, siebie. Pełen sprzecznych uczuć, osamotniony, za jedynego przyjaciela uważa gałąź jodły - nie ma w niej fałszu ani zdrady, niesie pociechę przywołując czułe wspomnienia. Choć w chwilach buntu złorzeczy miłości, uznaje ją za jedyny cel życia. Wierzy, że jest ona przeznaczeniem. Można zniszczyć więzy ziemskie, ale w niebie dusze kochanków spotkają się na wieczność. Kończy swój monolog słowami o cenie cierpienia, którą musi zapłacić człowiek za doznanie niebiańskiej miłości za życia. Mickiewicz obdarzył G. swoimi cechami (młodość filomacka, miłość do M. Wereszczakówny). Inspiracje czerpał także z Cierpień młodego Wertera Goethego.
Gustaw
Literatura polska