dramat J. Słowackiego w 5 aktach prozą, powst. 1835, prwdr. 1866, wyst. 1871. Tłem osobistej tragedii tytułowego bohatera jest próba udaremnienia przez targowiczanina, hetmana litew. Sz. Kossakowskiego wybuchu insurekcji 1794 r. w Wilnie. Stary konfederat barski Ksawery H. usiłuje pokrzyżować te plany, grożąc ujawnieniem dokumentów kompromitujących hetmana jako sprzymierzeńca Moskali. W akcie zemsty zagrożony Kossakowski ujawnia romans swego syna Szczęsnego z żoną H., ten wzywa zalotnika na pojedynek, wielkodusznie go jednak nie zabija, lecz sam po rozmowie z żoną Salomeą popełnia samobójstwo. Splatające się wątki: dramat polit. wyboru między powinnością obywatelską a synowską oraz nierozstrzygnięte uczucia wobec dwóch kobiet - Salomei i Amelii - nadają Szczęsnemu cechy tragiczne; ma świadomość, że nie potrafił zapobiec ani śmierci ojca, ani też tragedii H.
Horsztyński
Literatura polska