(1880)
nowela H. Sienkiewicza opisująca beznadziejną sytuację wybitnie uzdolnionego dziecka wiejskiego. Kilkunastoletni chłopiec, wrażliwy na muzykę, zupełnie niezorientowany w swym talencie, zakrada się do dworu, aby tylko dotknąć prawdziwych skrzypiec. Swoją ciekawość przypłaca życiem, zostaje skazany na chłostę i bezlitośnie skatowany, świat dorosłych okazał się albo niepojętny wobec jego talentu (środowisko wiejskie), albo żyjący pozorami dobroczynności (mieszkańcy dworu). Pisarz uświadamia ogrom zła takiej rzeczywistości, w której utalentowane dziecko pozostaje tragicznie bezbronne wobec bezmyślności i bezduszności dorosłych.
- bohater pozytywistyczny, postać będąca nośnikiem...
- RUDZIŃSKI, Witold (1913-2004)
- LENICA, Jan (1928-2001)