(1832)
jeden z wierszy A. Mickiewicza, tworzących legendę powstania listopadowego. Poeta wykorzystał motyw kobiety-żołnierza, obecny wcześniej w Grażynie. Heroizując postać Emilii Plater, odwołał się do wysokiej tradycji lit.: bohaterka umiera jak chrześc. rycerz (w ręku krzyż, u boku broń, obok stoi koń wypróbowany w bitwach), a zarazem jak kontynuator wielkiej przeszłości narod. (Czarniecki). Z tą tradycją połączył atmosferę zwyczajności: prostota wypowiedzi, śmierć w chatce leśnika, płacz ludu - strażnika pamięci o bohaterce. Mickiewicz umiejętnie steruje emocjami czytelnika: wykorzystuje motyw wzruszającej i zaszczytnej śmierci za ojczyznę, w zakończeniu zaskakuje wiadomością, że bohaterskim pułkownikiem jest młoda kobieta.
- PLATER, Emilia (1806-31)
- Plater Emilia, (1806-31)
- Maskarada, (1938)