(hist. 2)
lud pochodzenia tureckiego, który po rozpadzie tzw. Wielkiej Bułgarii (państwa koczowników na stepach azowsko-czarnomorskich) w poł. VII w. osiadł na lewym brzegu Wołgi, gdzie stworzył rozległe państwo zależne od kaganatu chazarskiego; w pocz. X w. przyjęli islam; utrzymali niezależność do czasów najazdów tatarskich w XIII w.