Tytułowy bohater wczesnego opowiadania Władysława S. Reymonta "Tomek Baran".
Były dróżnik kolejowy, wdowiec, ojciec pięciorga dzieci, chłop. Wskutek odmowy wręczenia łapówki swemu zwierzchnikowi Baran traci posadę dróżnika. Nieuczciwy przełożony oskarża go także o kradzież mienia kolejowego. Rezultatem tego pomówienia jest "wilczy bilet", uniemożliwiający bohaterowi otrzymanie jakiejkolwiek pracy w kolejnictwie.
Gdy do chaty Barana zagląda nędza, a rozpaczliwe próby znalezienia stałego zajęcia nie przynoszą rezultatów, aby nakarmić głodujące dzieci, Baran stacza dramatyczną walkę ze sforą psów o padłą owcę. Zakażone mięso wywołuje ciężką chorobę najmłodszego syna. Mimo guseł miejscowej znachorki chłopiec umiera.
Po pogrzebie syna zrozpaczony Baran pragnie już tylko własnej śmierci. W ostatniej chwili przychodzi mu jednak z pomocą (za namową proboszcza) wiejska gromada. Wieśniacy przynoszą do chaty bohatera jedzenie i postanawiają roztoczyć opiekę nad jego córkami.