Postać z powieści Fiodora Dostojewskiego Idiota.
Postać Nastazji jest jedną z najbardziej wyrazistych ilustracji tezy Dostojewskiego, że człowiek jest istotą irracjonalną. Uderzająco piękna dziewczyna w dzieciństwie przeżywa tragedię: matka zginęła w pożarze, a ojciec oszalał. Przygarnięta na wychowanie przez bogatego ziemianina Tockiego, wkrótce została jego kochanką. Jednak po kilku latach opiekun postanowił się z nią rozstać i zapewniwszy jej materialny luksus, dobrze wydać za mąż. Od tej chwili w Nastazji Filipownej walczą ze sobą dwa przeciwstawne uczucia: poniżenia (a nawet własnego braku wartości) i dumy.
Dlatego też raz można dostrzec w niej dość dużo [...] takich rzeczy, które niemile uderzały (a później nawet budziły pogardę) innym razem coś takiego, co czasem zdumiewało [...] swoją niezwykłą i ujmującą oryginalnością, jakąś niby siłą. W zamian za 100 tysięcy rubli godzi się na związek z rozkochanym w niej Rogożynem. Pieniądze te jednak potrzebne są jej do upokorzenia niejakiego Iwołgina (który pragnie ją poślubić również z materialnych pobudek) i na jego oczach niszczy całą sumę.
Szczególne miejsce w jej myślach zajmuje książę Myszkin, traktujący ją z szacunkiem i wrażliwym zrozumieniem. Mimo to Baraszkowa odrzuca jego oświadczyny i decyduje się na małżeństwo z Rogożynem, ale w dniu ślubu ucieka sprzed ołtarza. Jej postępowanie staje się źródłem licznych skandali. Ona sama pragnie odpłacić Myszkinowi za jego dobroć i doprowadzić do małżeństwa księcia z Agłają, dziewczyną, którą uważa za nieporównanie lepszą od siebie.
Gdy jest już pewna sukcesu, nie umie się wyrzec Myszkina i raz jeszcze prowokuje jego oświadczyny. Tym razem ucieka przed samym ślubem z cerkwi z Rogożynem, w stanie całkowitego załamania psychicznego. Gdy narzeczony przybywa jej śladem do domu rywala, znajduje Nastazję zamordowaną ciosem noża, a Rogożyna w obłędzie. Rolę Nastazji kreowała we francuskim filmie z 1945 r. (reż. G. Lam pin ) Edvige Fenillere, a w rosyjskiej ekranizacji (reż I. Pyriew, 1958 r.) Julia Borisowa.