Bohaterka powieści "Emancypantki" Bolesława Prusa.
Dziewczyna osiemnastoletnia, córka lekarza w mieście powiatowym Iksinów, siostra Zdzisława i Zosi. Dzięki inicjatywie i pieniądzom babki uczy się na pensji Karoliny Latter w Warszawie. Po ukończeniu pensji przyjmuje posadę damy klasowej, sprawującej opiekę nad pensjonarkami. Przyjaźni się z hrabianką Adą Solską, koleżanką z pensji, podkochuje się w Kazimierzu Norskim, synu pani Latter z pierwszego małżeństwa, lekkoduchu i utracjuszu, sprawcy nieszczęścia innej damy klasowej, Joanny, która po zajściu w ciążę została usunięta ze szkoły.
Nie rozumie Heleny Norskiej dokuczającej profesorowi Dębickiemu. Obserwując wypadki na pensji i kłopoty finansowe pani Latter, którym towarzyszą plotka, oszczerstwo i nielojalność, wpada w rozpacz. Wraz z panną Howard usiłuje pomóc przełożonej w porozumienie się z konkurentką, panną Malinowską. Po śmierci pani Latter wyjeżdża do rodziców do Iksinowa. W domu rodzinnym zapada na tyfus. Odzyskawszy zdrowie, odrzuca zaloty sąsiadów, m.in. Krukowskiego i Miętlewicza, i podejmuje aktywność społeczną, która wzbudza sensację w Iksinowie - próbuje otworzyć szkołę elementarną dla dziewcząt i organizuje koncert z udziałem artystów-biedaków, Stelli i Sataniella.
Po odrzuceniu oświadczyn Krukowskiego zostaje oskarżona przez społeczność iksinowską o sterowanie intrygą erotyczną, zakończoną samobójstwem pracownika poczty Cynadrowskiego, odrzuconego przez podsędkównę, pannę Eumenię. Otrzymuje pozwolenie władz państwowych na prowadzenie działalności oświatowej, lecz w obawie o przyszłość nauczyciela iksinowskiego i jego rodzinny odstępuje od utworzenia szkoły i powraca do Warszawy.
Za sprawą panny Malinowskiej, następczyni pani Latter, podejmuje pracę nauczycielki w domu państwa Korkowiczów. Uzyskuje od Korkowiczowej zgodę na udział Zosi, siostrzenicy Dębickiego, w zajęciach lekcyjnych. Podczas pobytu w domu Korkowiczów zmaga się z nachalnością ich syna Bronisława i zawiścią pani Korkowiczowej, kołtunki marzącej o zawiązaniu stosunków z arystokracją. Wreszcie przenosi się do domu rodzeństwa Solskich i po jakimś czasie rozpoczyna pracę na pensji panny Malinowskiej.
Podczas seansu spirytystycznego pani Arnoldowej otrzymuje miano oblubienicy i zapowiedź poślubienia kogoś "wielkiego i potężnego". Pomaga Zosi w powrocie na pensję, wraz z Adą uczestniczy w sesjach towarzystwa kobiet, zawiązanego przez pannę Howard. Nakłania Solskich do podjęcia pracy na rzecz społeczeństwa. Pomaga pannie Cecylii w staraniach o posadę nauczycielki w Jazłowcu, skłania Solskiego do zatrudnienia przy jego cukrowni Fajkowskiego, prowizora z Iksinowa, i lekarza Kotowskiego. Usiłuje doprowadzić do pojednania Solskiego z Heleną Norską.
Pod wpływem Kazimierza zaczyna powątpiewać w istnienie duszy i życia pozagrobowego. Podczas seansu spirytystycznego orientuje się w sztuczkach spirytyski Arnoldowej, lecz nie demaskuje jej. Niedługo potem, z obawy przed posądzeniem o wyrachowanie i interesowność, odrzuca oświadczyny Solskiego i przenosi się z domu Solskich do mieszkania wynajętego od pani Burakowskiej.
Po odwiedzinach w klasztorze szarytek, w którym pragnie umieścić Stellę i jej dziecko, zaczyna rozmyślać o wstąpieniu do zakonu. Opiekuje się bratem Zdzisławem chorym na suchoty, szuka ukojenia w lekturze O naśladowaniu Chrystusa Tomasza a Kempis, przysłuchuje się dyskusjom brata z profesorem Dębickim, broniącym idei duszy i świata pozazmysłowego. Po śmierci Zdzisława zaszywa się u szarytek, lecz ze starań o jej rękę nie rezygnuje Solski. W filmie Pensja pani Latter w reżyserii Stanisława Różewicza (1983) postać Madzi Brzeskiej zagrała Hanna Mikuć.