Tytułowa bohaterka powieści Kornela Makuszyńskiego "Awantura o Basię".
Kilkuletnia dziewczynka, której matka ginie pod kołami pociągu, pozostawiając jedynie w części czytelny adres, pod który dziecko ma trafić. Wdzięk dziewczynki powoduje, że kolejni opiekunowie zakochują się w niej i nie chcą oddać jej w inne ręce, dochodzi nawet do małżeństwa pary nie chcącej zrezygnować ze swych praw do opieki.
Kiedy Basia stała się nastolatka, odnalazł się jej ojciec, podróżnik, który w wyniku wypadku podczas wyprawy utracił pamięć. Opieka Basi pomoże go wyleczyć. Powieść dwukrotnie ekranizowano; w 1959 r. reż. Maria Kaniewska (w roli tytułowej Małgosia Piekarska) i w r. 1995 reż. Kazimierz Tarnas (jako Basia Paulina Tworzyańska).