Postać historyczna, bohaterka m.in. tragedii Percy'ego Shelleya, Juliusza Słowackiego i Alfreda Nobla (!), opowiadania Stendhala, utworów Francesco Guerazziego, Alberto Moravii i Alberto Ginastery, wielu dzieł plastycznych, muzycznych (m.in. opery Ludomira Różyckiego) i filmowych.
Prawdziwa Beatrice Cenci (1577-99) była młodą rzymską patrycjuszkę. Jej ojciec Francesco okrutnie tyranizował własną rodzinę, a młodziutką córkę usiłował zmusić do kazirodztwa. Zrozpaczona rodzina - Beatrice, jej brat Giacomo i macocha Lukrecja Petroni - zleciła zabójstwo dręczyciela. Sprawy nie udało się zachować w tajemnicy i inicjatorzy zbrodni szybko zostali wykryci, osądzeni, skazani na śmierć i straceni.
Dramatyczne wydarzenia zainspirowały wielu artystów. Pięcioaktowa tragedia Shelleya The Cenci (z 1819 roku) skupia się na przebiegu zdarzeń i procesie Beatrice, tyleż samo aktów licząca tragedia Słowackiego (Beatryks Cenci, 1839) eksponuje kazirodczą miłość ojca do Beatryks, która w tym utworze sama zadaje śmiertelny cios; romantyczne splątanie losów powoduje, że jako morderców denuncjuje macochę i brata Beatryks młodzieniec zakochany w Beatryks, a kiedy ta przyznaje się do winy nie mogąc znieść, by kara dosięgła tylko jej wspólników - denuncjator zostaje zabity przez innego młodzieńca zakochanego w bohaterce, jak się okazuje: swego rodzonego brata rozdzielonego w dzieciństwie.
W tragedii Nemezis Nobla głównym motywem jest zemsta na ojczymie (dla uniknięcia drastyczności obyczajowej nie jest to ojciec Beatrice), narzędziem której bohaterka czyni katolickiego księdza.