Bohaterka powieści historycznej "Krzyżacy" Henryka Sienkiewicza.
Córka komesa Juranda ze Spychowa, od śmierci matki w czasie napadu krzyżackiego przebywa na dworze księżnej Anny Danuty, gra na lutni i śpiewa. W gospodzie "Pod Lutym Turem" w Tyńcu, w której księżna wraz z dworkami zatrzymuje się na postój, poznaje Zbyszka z Bogdańca. Przyjmuje jego śluby wierności i obietnicę zdobycia w odwecie za śmierć jej matki krzyżackich pawich czubów.
Po napadzie Zbyszka na posła krzyżackiego prosi króla o łaskę dla skazańca. Wreszcie w dniu egzekucji zarzuca Zbyszkowi na głowę "nałęczkę", co zgodnie z tradycją uwalnia więźnia do kary śmierci i zapowiada małżeństwo obojga. Po otrzymaniu listu z wieścią o chorobie ojca, przed odjazdem do Spychowa i za zgodą księżnej, poślubia Zbyszka. List, jak się okazuje, nie pochodził od jej ojca, lecz stanowi część planu obmyślonego przez Krzyżaków dla po gnębienia Juranda. Dziewczyna zostaje porwana i zgwałcona przez rycerzy krzyżackich.
Trafia do zamku w Szczytnie, później przebywa w Insbruku i w Ragnecie. Po wpływem nieszczęść traci rozum. Wreszcie zostaje odbita z rak prześladowcy, Zygfryda de Löwe, przez Zbyszka i Maćka z Bogdańca. W drodze do domu, wycieńczona i trapiona gorączką, na milę przed Spychowem umiera. W filmie Aleksandra Forda Krzyżacy (1960) postać Danusi zagrała Grażyna Staniszewska.