Reklama

Dubois Antym

Właściwie A. Armand-Dubois jedna z głównych postaci powieści André Gide’a Lochy Watykanu.

Naukowiec, szwagier pisarza Juliusa de ➞ Baraglioul i prowincjonalnego wynalazcy Amadeusza ➞ Fleurissoire. Początkowo żyje i pracuje w Rzymie, gdzie  powodzi  mu  się świetnie i jest znany - nie tyle za sprawą swoich raczej bzdurnych badań (oślepia szczury, by badać wpływ wzroku na wagę ciała) - co dzięki postawie wojującego ateisty i wsparciu ze strony wolnomularzy. Ma paskudny charakter i słabiej znających go ludzi przeraża cholerycznymi wybuchami. Jego nieustający zły humor pogłębia przykra dolegliwość: Antym cierpi na niedowład nogi, odczuwa w niej przejmujące  bóle i musi chodzić o kulach. 

Reklama

Do szczególnego wybuchu wściekłości  doprowadza go odkrycie, że bogobojna żona dokarmia w tajemnicy eksperymentalne szczury. By się na niej zemścić  wypada z domu i rozbija uliczną figurkę Ma- donny, przed którą żona, Weronika ➞ Dubois, codziennie każe palić świece, także w intencji jego nawrócenia. Tej samej nocy Antym ma jednak cudowny sen: oto zjawia się przed nim Matka Boska i jednym dotknięciem uzdrawia go.  Przebudzony  odkrywa,  że  nic  mu nie dolega. Następuje wspaniałe nawrócenie bluźniercy, potężnie nagłośnione przez kościół i prasę katolicką. Dubois zdaje sobie sprawę z finansowych skutków swojej konwersji, jednak duchowni przekonują go, że Watykan potrafi zadbać o swoich ludzi nie gorzej od masonerii i skłania do przeprowadzki do Mediolanu. 

W Mediolanie Antym wiedzie  żywot świątobliwego ascety i wkrótce popada w nędzę, bo po spektakularnym nawróceniu szybko przestaje być kościołowi potrzebny. Jego życie małżeńskie również ulega gwałtowne- mu pogorszeniu, bo Weronika nie może znieść chrześcijańskiej pokory swego męża zarabiającego nędzne grosze pisaniem kazań. 

Najwyraźniej jednak i w życiu Antyma, tak jak w życiu Juliusa, wszystko wróci do starego ładu. Kiedy hrabia de ➞ Baraglioul powierza mu w czasie pogrzebu  Amadeusza  w Rzymie "straszliwą tajemnicę", że kościołem rządzi fałszywy papież, a prawdziwy jest uwięziony w lochach Watykanu, co jest powodem wszelkich zaznanych krzywd, Antym wpada w dawną furię. Bluźniąc, opuszcza zdumionego Juliusa, ogłasza powrót do masonerii i... znowu kuleje. Postać Antyma Dubois jest elementem karykaturalnego portretu inteligencji francuskiej. W jego osobie Gide ośmiesza uczonych, których wolnomyślicielstwo jest tylko płaszczykiem dla wewnętrznej gotowości do ulegania zabobonom, a światopogląd rodzi się pod presją ludzi i sytuacji, nie zaś w wyniku intelektualnych poszukiwań.      

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama